Wolfe's Whisky Pagina

23/09/2022

El Jolgorio Madrecuishe Mezcal.

Deze keer geen Whisky of Rum, maar een drank die menig Whiskyliefhebber zou moeten kunnen waarderen: Mezcal. En dan wel specifiek de Madrecuishe van El Jolgorio. Mezcal is niet zo heel bekend in Nederland, dus ik zal even kort uitleggen wat het is. Mezcal is een sterke drank gemaakt van Agave, en is daarmee verwant aan Tequilla. Waar Tequilla echter enkel gemaakt wordt van gekweekte blauwe agave in één specifieke regio van Mexico, en vaak een grootschalig industrieel proces is, kan Mezcal gemaakt worden van elke soort Agave, en in elke regio van Mexico, en het wordt gemaakt door kleine Mezcalero’s in kleine, lokale distilleerderijen, zogenaamde Palenques. De smaken van Mezcal lopen dus ook enorm uiteen, aangezien de verschillende types wilde agave allemaal anders smaken, en de productiemethodes verschillen per Palenque. Mezcal wordt al gestookt sinds de 16e eeuw, dus wat je proeft is een stuk geschiedenis, maar ook een stuk terroir, want het wordt niet gerijpt in vaten, en de wilde agave toont altijd het karakter van zijn omgeving.

De Mezcal die ik vandaag drink is gemaakt door Mexcalero Gregorio “Don Goyo” Martinez Garcia, een ervaren Mezcalero uit San Baltazar Guelavila, een klein dorpje in Oaxaca, in het zuiden van Mexico. Martinez maakt al Mezcal sinds 1997, en verkoopt zijn mezcal, samen met andere mezcaleros via het merk El Jolgorio. Dit is gebruikelijk voor Mezcal, door de kleinschaligheid is export onder eigen bedrijf geen optie, en er zijn dus meerdere bedrijven die Mezcal verkopen van verschillende mezcaleros. Op de fles staat altijd precies aangegeven van wie de Mezcal komt. Deze mezcal is gemaakt van Madrecuishe agave, uit de Karwinskii familie, een agave bekend om zijn lage watergehalte en daardoor geconcentreerde, mineralige smaak. Deze agave wordt voor de distillatie geroosterd in ondergrondse ovens, wat een rokerige smaak toevoegt.

El Jolgorio Madrecuishe:

Geur: Natte aarde na een regenbui, zand en graniet, gras en terracotta potten, een vleug rook en roet, groene pepers en gedroogde kruiden. Heel mineralig en droog, en fantastisch rijk.

Smaak: Droog en mineralig, maar niet zo sterk als de geur, met cacao, koffie, aarde, groen fruit, paprika, munt, tijm en sterke rook, die in vlagen komt en gaat.

Finish: De finish is rijk en olieachtig, met as, roet, zilte tonen, pekel en naaldbomen. Fantastisch spul dit, en als je van Islay Whisky houdt dan moet dit je ook aanspreken.

05/07/2022

As is verbrande turf…

Kent u die uitdrukking nog? Ik denk dat over niet al te lange tijd de betekenis van deze uitdrukking de meeste mensen volledig zal ontgaan. Want wie stookt er nog op turf? Wie weet er straks überhaupt nog wat turf is? Mijn leerlingen kennen het alvast niet meer. En misschien ook wel terecht; fossiele brandstoffen zijn immers iets van het verleden. En toch… er is weinig wat ik zo fijn vind ruiken als een goed vuurtje. Zij het een turfvuur of een houtvuur. Fijnstof, ik weet het, maar die geur…

Enfin, turf wordt nauwelijks meer gebruikt, behalve in één industrie natuurlijk: de Whisky industrie. In de tijd dat uit elke schoorsteen in Schotland een blauwe turfrook opsteeg, was alle Schotse Whisky geturfd, dat wil zeggen: het graan waarvan de Whisky gemaakt is wordt gemout boven een turfvuur. Dit had één reden: turf was simpelweg de meest voor handen zijnde brandstof. Gedurende de 20e eeuw veranderde dit, en kwamen andere bronnen van energie beschikbaar: olie, gas, hete lucht. Tegenwoordig heeft het gros van de Whisky geen geturfd karakter meer, al zijn er soms nog wel sporen van turf aanwezig. De distilleerderijen die nu nog geturfde Whisky maken doen dan om een andere reden: de smaak.

Want turf heeft smaak. En niet zo’n klein beetje ook. Love it or hate it, maar de geur van turfrook in Whisky is niet te vergelijken met welke andere drank dan ook, met uitzondering misschien van Mezcal. Dit is natuurlijk allemaal geen nieuws voor de doorwinterde Whisky liefhebber, maar waar ik deze keer de nadruk op wil leggen is op de verschillen tussen turf en turf. Wat zegt u? Jawel de verschillen tussen turf en turf.

Want turf is een natuurlijk product, en net als druiven van verschillende grondsoorten en regio’s van smaak verschillen, verschilt ook turf uit verschillende regio’s van smaak. Zo is één van de oorzaken van de typische zilte, jodium-achtige smaak van Islay Whisky het feit dat de gebruikte lokale turf op dit eiland bestaat uit algen, zeewier en andere waterplanten. Dat geeft een fundamenteel andere smaak dan de turf van de heidevelden in de hooglanden die bijvoorbeeld door Ardmore of Benromach gebruikt wordt. Ook maakt het nogal uit hoeveel turf een distilleerderij gebruikt. Dit wordt gemeten in Parts Per Million (ppm), en verschilt enorm van distilleerderij tot distilleerderij. Zo stookt een milde geturfde Whisky als Highland Park met 12-15 ppm turf, stevigere Islay distilleerderijen als Laphroaig en Lagavulin met 35 ppm, Ardbeg zelfs rond de 50 ppm en een turfmonster als Octomore, van Bruichladdich, boven de 100 ppm.

En dan is er nog de leeftijd: jonge, geturfde whisky heeft een heel ander karakter. De smaak van de turf veranderd met de jaren, van een hap klei, aarde en stookolie, naar zachtere tonen van een smeulend haardvuur, as of tabaksrook. Daarom proef ik deze keer een drietal hele verschillende geturfde Whiskies, om eens goed te kijken naar deze prachtige grondstof, die Schotse whisky zo bijzonder maakt. (Al bestaat er uiteraard ook geturfde Whisky uit andere landen.)

We beginnen in de Lowlands, een regio die normaal niet bekend staat om zijn rook, maar om zijn lichte, grassige en bloemige Whisky. Deze Whisky is slechts 3 jaar oud en geproduceerd door Annandale, een nieuwe distilleerderij die prachtig gelegen is op de ruïnes van de oude distilleerderij die hier in de 19e eeuw stond.

Whisky Druid Annandale peated 2015, gerijpt op een ex-Oloroso sherry vat, 57,6% en 45ppm turf

Geur: Sinaasappel, heide, kampvuur en kruiden, gevolgd door honing, koperen munten, paprika – een tikje hartig, typisch voor de combinatie van turf en sherry. Prachtige zachte neus voor zo’n jonge whisky op zo’n hoog percentage.

Smaak: Een vleugje zwavel is het enige minpuntje, maar dat verdwijnt enorm snel en maakt plaats voor klei, aarde, houtvuur, gerookt vlees, sinaasappelmarmelade en peper. Belachelijk goed voor zo’n broekie.

Finish: Droog en kruidig, met houtvuur, amandel, koffie en specerijen.

Cijfer: 8.6

Voor de twee Whisky van de avond gaan we volledig de andere kant op. Van de lowlands naar de highlands, en van jong naar oud.

Ardmore 1996, gerijpt op first fill bourbon en Islay vaten, 49,3%, 10-15ppm turf

Geur: Zacht en warm, graankoekjes, honing, vanille, toffee, gekonfijte gember, vetiver, sinaasappelmarmelade en tabak. Een hint van haardvuur en olie op de achtergrond, en wat cederhout.

Smaak: Rijk en romig, met bijenwas, groene kruiden, tabak, as, sinasschil, rode appels, vanille, melkchocolade en toffee. De turf in deze Whisky is door de jaren heen zacht geworden.

Finish: Romig en rokerig, met as, gember, hars, cederhout en crème brûlée.

Cijfer: 8.9

We sluiten af met een turfbeest waar ik altijd een zwak voor gehad heb: Octomore. Deze Whisky wordt gemaakt bij Bruichladdich, een distilleerderij die normaal bekend stond om zijn ongeturfde Whisky, zeer ongebruikelijk voor Islay, waar alles turf is dat de klok slaat. In 2001 introduceerden zij echter Port Charlotte, een op 40ppm geturfde Whisky, vernoemd naar een oude distilleerderij in het dorp verderop. In 2002 volgde Octomore, vernoemd naar een boerderij nabij de distilleerderij, in een poging de zwaarst geturfde Whisky ter wereld te maken. Dat lukte, Octomore varrieert van 90 tot over de 200ppm turf. De editie die ik drink is nog relatief ‘licht’ op 96,9ppm

Octomore 10.2 διάλογος, gerijpt op first fill bourbon en 3rd fill Sauternes dessert wijn, 56,9%, 96,9ppm turf

Geur: Een barbecue op het strand, met kampvuur, zilte zee, gegrilde vis met citroen, gerookte spek, paprika, zeewier, perzik, appel en vanillecustard, maar ook wat boers in de achtergrond, stalgeur.

Smaak: Een dikke, rijke textuur, met smaken van stookolie, rook, brandend hout en tabak bedekt door een dikke, romige vanillesaus, met boter, witte wijn, grapefruit en melkchocolade. Veel rijker dan alleen een bak turf, zoals je wellicht zou verwachten.

Finish: Een romige, notige nasmaak, met amandel, boter en opnieuw rook en zilte zee.

Cijfer: 8.9

Alle drie deze whiskies zijn totaal anders van smaak, en de turf toont zich zeer verschillend: als vuur, barbecue en zeewier in de zwaar geturfde Islay, als as en crème brûlée bij de highlander op leeftijd, en als gerookt vlees bij de jonge lowlander. Maar in alle gevallen voegt het iets toe aan de Whisky.

04/06/2022

Ik heb al vaker geschreven over rum, maar nog niet over de rum die ik vanavond in mijn glas heb. Een bijzondere rum, van een bijzondere distilleerderij op Trinidad. En wat voor een rum! Een extreem zeldzame rum, een historische rum, één van de beste rums die ik ooit gedronken heb.

Maar laten we eerst even de geschiedenis erbij pakken. Trinidad is al bewoond sinds ongeveer 5000 BC door verschillende volkeren, en werd door de Arawak, het voornaamste volk op het eiland, Ieri genoemd: land van de kolibrie. In 1498 lande Columbus op het eiland en doopte het Trinidad: land van de drie-eenheid. Je moet toch toegeven: de oorspronkelijke naam klinkt beter.

In tegenstelling tot veel andere Caribische eilanden lukte het de Spanjaarden aanvankelijk maar niet om de macht over het hele eiland te krijgen, en tot laat in de 17e eeuw bleef de oorspronkelijke bevolking van Trinidad de Spanjaarden en later ook de Engelsen en de Nederlanders weerstaan en grote delen van het eiland in handen houden. Uiteindelijk waren het vooral de door de Europeanen meegebrachte ziektes, en het zware en langdurige geweld van de kolonisten die er voor zorgden dat de oorspronkelijke bevolking eind 18e eeuw vrijwel volledig uitgestorven waren.

Om het bevolkingstekort dat hierdoor ontstond op te lossen werd immigratie toegestaan van Franse kolonisten uit zowel Europa als de door de Fransen bezette Caribische eilanden. De kolonisten vestigden de eerste suikerrietplantages, en in 1787 werd de eerste suikermolen gebouwd. De Fransen namen ook hun kennis van destillatie mee en zo ontstond de rumindustrie op Trinidad. Kort daarop namen de Britten het eiland over, en voerden de invoer van slaven op, maar de slavernij op Trinidad kwam nooit echt van de grond, en na grootschalige slavenprotesten in 1832, werd de slavernij in 1834 in alweer afgeschaft.

Om de rumindustrie draaiende te houden importeerden de Britten duizenden contractarbeiders uit voornamelijk India en Portugal, veelal vluchtelingen voor het terreurbewind van de East India Company. Nog steeds zijn mensen van Indiase komaf de grootste etnische groep op Trinidad.

Gedurende de 19e eeuw groeide de rumindustrie aanzienlijk, en Trinidad rum werd een belangrijk bestandsdeel in de Britse Navy Rum, gewaardeerd om zijn rijke, complexe smaken, die een mooie combinatie vormden met de stevige, donkere Demerara rum uit Guyana en de funky Jamaicaanse rum. Eén van de distilleerderijen die hieraan bijdroeg was Caroni. Caroni werd gesticht ergens tussen 1899 en 1918, de precieze datum is onbekend, en kreeg al snel een goede naam vanwege zijn rijke, kruidige, fruitige karakter, met ondertonen van stookolie en rubber.

Eind 20e eeuw echter ging het steeds slechter met de suikerindustrie in Trinidad, en nadat Caroni in 1975 in staatshanden kwam werd de distilleerderij in 2003 volledig gesloten, afgebroken en raakte in de vergetelheid.

Hoe komt deze drank dan toch in mijn glas terecht? Daar hebben we grappig genoeg een Italiaan voor te danken. Luca Gargano, de eigenaar van de Italiaanse bottelaar Velier, was in 2004 op Trinidad en hoorde van de verlaten distilleerderij. Hij ontdekte dat er in de vervallen gebouwen nog een enorme voorraad vaten lag te rijpen, en besloot het gehele complex op te kopen. Onder leiding van Velier kwamen er gestaag onafhankelijke bottelingen uit van Caroni, die met de hernieuwde interesse in rum van de afgelopen jaren tot een enorme run op deze speciale, en zeldzame rum leidden.

Caroni kun je inmiddels bijna niet meer vinden, of alleen voor absurde prijzen, vergelijkbaar met Brora of Port Ellen Whisky. Het is een gesloten en afgebroken distilleerderij, waar nooit meer nieuwe rum gemaakt kan worden, dus wat je drinkt is een stuk geschiedenis. En hoe smaakt die geschiedenis dan? Laten we dat eens proeven. Ik drink vandaag een 23 jaar oude Caroni, van That Boutique-y Rum Company, op vatsterkte, een stevige 61,1%.

Geur: donker, rijk en verleidelijk, met tonen van karamel, wilde bloemen, honing, donkere chocolade en tropisch fruit, maar daaronder tabak, cederhout, zwarte peper, warm asfalt op een zomerdag, naaldbos en een stevige lading eikenhout. Ik kan dit rustig een uur lang alleen maar ruiken… Zouden ze hier een parfum van verkopen?

Smaak: prachtig in balans tussen zoet en droog, met een dikke bak fruit: mango, bakbanaan, sinaasappel en honingmeloen, gevolgd door donkere chocolade, zwarte koffie, creme brûlee, houtvuur, smeerolie en eikenhout. De smaak blijft zich ontwikkelen en de textuur is dik en olie-achtig.

Finish: eindeloos lang, met bloemenhoning, rook, eikenhout, karamel, koffie en sinasschil in balans. Wat. Een. Rum. Niet alleen één van de beste rums die ik ooit gedronken heb, maar simpelweg één van de beste dranken die je kunt drinken en een unieke ervaring.

20/04/2022

Tip voor de liefhebbers van rook bij hun rook: stevig afgeprijsde Port Charlotte. Topkwaliteit geturfde Malt van Bruichladdich voor een vriendenprijsje.

https://www.drankgigant.nl/port-charlotte-10-years-heavily-peated.html?mc_cid=d863790941&mc_eid=47eb9e2a03

Port Charlotte 10 Years Heavily Peated is een zeer rijke Islay whisky die is gedistilleerd, gerijpt en gebotteld bij Bruichladdich in Schotland. Op de neus kent de whisky naast het rokerige karakter tonen van karamel, sinaasappel schil en zeewier. De smaa

30/03/2022

Apart from Whisky obviously, what are some of your favourite drinks and why?

I'll start: coffee, wine, grappa and rum. All four have enormous complexity, diversity and can make you taste and smell the terroir they came from.

What do you like to drink apart from Whisky?

07/02/2022

Vandaag even wat anders dan Whisky, ik heb even behoefte aan wat meer zon, dus vandaag gaan we even voor Rum. Om precies te zijn een tweetal Demerara Rums. In de UK is Demerara een bekende naam voor bruine rietsuiker, en dat is niet toevallig, deze suikersoort, waaraan melasse wordt toegevoegd, komt namelijk uit dezelfde suikerfabrieken als de gelijknamige rum.

Demerara, afgeleid van het Arawak woord Dumaruni: “Rivier van het letterhout”, is een gebied in het huidige Guyana. Het werd oorspronkelijke bewoond door negen verschillende stammen waaronder dus de Arawak, die hun naam aan het land gaven. Demerara werd gekoloniseerd door Nederlanders in 1741, en onder controle gesteld van de WIC die er massale slavenplantages aanlegden voor de suikerrietwinning. In 1814 ging de kolonie over naar de UK, die de suikerrietwinning uitbreidden en de rumproductie opvoerden. Na meerdere grote slavenopstanden die alleen met grof geweld onderdrukt konden worden, en jarenlange onafhankelijkheidsstrijd, werd Demerara in 1966 deel van het nieuw onafhankelijke Guyana.

De Nederlanders waren de eersten die Distilleerderijen bouwden voor de rumproductie, maar het waren de Britten die Demerara rum tot een begrip maakten. Op een gegeven moment was Demerara de op één na grootste rumproducent ter wereld. Na de onafhankelijkheid bracht de Guyaanse regering de vele kleine distilleerderijen samen in een groot staatsbedrijf, dat nog wel de verschillende ketels van de verschillende voormalige distilleerderijen gebruikt, maar binnen één moderne grootschalige productie.

Eén van die voormalige distilleerderijen is de Uitvlugt Distilleerderij, gesticht rond 1750 door de Nederlanders, zoals je uit de naam kunt opmaken. Deze distilleerderij maakte gebruik van zeldzame tropisch hardhouten ketels die een zware, olie-achtige stijl rum van melasse stookten. Deze rum vormde de kern van de beroemde ‘Navy’ rum, die de Britse marine tot 1970 nog serveerde aan zijn matrozen in dagelijks rantsoen.

De rum die ik vandaag wil proeven is gestookt in 1999, vlak voor de definitieve sluiting van de Uitvlugt distilleerderij, en gerijpt in eiken vaten voor 17 jaar, vermoedelijk grotendeels in Europa gezien de lichte kleur. Continentale rijping noemt men dat. Rijping in de tropen gaat veel sneller door de hoge temperaturen en de grote verdamping, en zou na 17 jaar meer kleur hebben opgeleverd.

Uitvlugt 17 jaar oud, 1999, Kill Devil

Geur: scherp en bitter allereerst, met bijts, schoenpoets, hout, olie, stof, venkelzaad, anijszaad en karamel, maar ook wat onrijp tropische fruit, groene mango, tabaksblad en citrus

Smaak: vol en olieachtige textuur, bijna als whisky, met granige tonen, karamel, hout, stof, gerfementeerd fruit, bananen, vanille, bebogeen, amandel, venkel opnieuw, zilte zee, en citroenrasp.

Enorme finish: met boter, bitter hout, peper, vanille en karamel opnieuw. Een unieke, droge, kruidige rum die Whisky- en ginliefhebbers zeker moet aantrekken.

De tweede rum van deze proeverij is er één van de Enmore distilleerderij, een andere gesloten distilleerderij, met deze keer een Rum uit 1990, van 25 jaar oud. Deze rum is eveneens gestookt in een hardhouten ketel van lokaal hout.

Enmore 1990, 25 jaar oud, Kill Devil

Geur: donker en stoffig, met tropisch fruit, honing, kumquat, olie, hout en opnieuw de typische tonen van bijts, schoenpoets, olie en kruiden, in dit geval kardemom.

Smaak: Rijk en zoet, met karamel, hout, vanille en een enorme lading mokka, bittere kruiden: anijs, jeneverbes, venkelzaad, citrusschil en bittere chocolade.

Finish: Mokka, mokka, mokka en prikkelende alcohol, jeneverbes, verse cranberry. Fascinerend complex en enorm smaakvol, maar heftig bitter, hier moet je echt van houden. Misschien iets voor de liefhebbers van Absint.

13/01/2022

"Vuren op de vlakte..."

Tijd voor weer eens een Whisky review, nadat ik de laatste tijd vooral rum geproefd heb. Na mijn pallet even schoongewassen te hebben met de meest nietszeggende blend allertijden (Sorry 100 Pipers, er schijnt o.a. Benriach in jullie blend te zitten, toch een degelijke malt, maar hij is wel verdomd goed verstopt...) was het tijd voor een van de vele betere samples die ik heb liggen.

Een Ledaig deze keer, de geturfde broeder van Tobermory, de enige distilleerderij op het eiland Mull. En niet zo maar een Ledaig, maar een 20 jaar oude, recht uit het vat op 53,1%, gefinisht op moscatel vaten.

De neus is ronduit fantastisch: de Whisky en het vat werken perfect samen. Turf, roet, zilte zee and motorolie aangevuld met een intense geur van rozen, bergamot, amandel en marsepein. Bloemig en rokerig, mijn soort parfum errr Whisky. Mijn lieve, alcoholvrije, vriendin noemt het een bloemenweide. Maar wel een bloemenweide die in de brand staat dan. Zoals in Shōhei Ōoka's prachtige roman Vuren op de vlakte.

In de mond is deze Whisky ondanks zijn hoge percentage enorm bloemig en zacht, met enorm veel tropisch fruit, waaronder mango, guave and sinaasappel. Dan komt de onvermijdelijke turfrook, en ook eindelijk wat scherpte van de alcohol, aangevuld met een stevige moutigheid, als van graankoekjes, gevolgd door wat zeelucht en wat eikenhout. Belachelijk zacht en romig voor zo'n sterke Whisky, en perfect in balans. Dit kan ik elke dag wel drinken.

De finish is lang en krachtig, met roet, smeulend haardvuur, sinaasappel, amandel and opnieuw wat bloemen. Deze Whisky is inderdaad net als een brandende bloemenweide. Absoluut fantastisch. 91/100.

05/01/2022

04/01/2022

Beste lezers, als eerste post van dit nieuwe jaar, doe ik maar eens een dubbelproeverij: twee verschillende Whisky's van hetzelfde merk, side by side. En deze keer gaan we voor een fan favourite: Laphroaig.

Voor de mensen die deze fantastische distilleerderij niet kennen: Laphroaig ligt aan de zuidkust van het eiland Islay, aan de westkust van Schotland, tussen Port Ellen en Lagavulin. Heilige Whisky grond voor de liefhebbers. De distilleerderij werd gesticht in 1815, en groeide in de ruim 200 jaar van zijn bestaan uit tot een van de meest gewaardeerde malts uit Schotland, bekend en berucht om zijn uitgesproken smaak. Love it or hate it is nog nooit zo toepasselijk geweest als voor Laphroaig.

Vandaag proef ik twee vatsterke versies: de officiële vatsterke Laphroaig van 10 jaar oud, die elk jaar in kleine oplages uitkomt en dan binnen zeer korte tijd uitverkocht is. Ik proef #009, uit 2017. Daarnaast een onafhankelijke botteling van Elements of Islay, genaamd LP12, een 6 jaar oude Laphroaig die gedeeltelijk rijpte op Sherry vaten. Ik ben benieuwd.

Laphroaig Cask Strength #9, 10 jaar oud, bourbon cask, 58,1%

Wow, dit is precies de geur die ik zoek en wens in mijn Laphroaig. Dit is exact waar ik verliefd op raakte jaren geleden toen ik voor het eerst van deze distilleerderij proefde. Roet, teer, natte aarde, zoet kampvuur, touw, turf, zilte zee, zeewier - als ik mijn ogen dichtdoe ben ik in een vissershaven. Om precies te zijn West Terschelling, waar ik als kind vakantie vierde. Daarnaast zijn er verse koekjes, vanille, en ruik ik nu op de achtergrond zelfs een lichte bloemigheid? Ongelofelijk complex en goed. 91/100 punten.

De smaak is meer moderne Laphroaig, iets getemd, mout, witbrood, honing, vanille als eerste, maar al snel gevolgd door jodium, gerookte vis, peper en andere kruiden, as en rook. Vol en smakelijk, maar iets minder complex dan de neus. 89/100 punten.

De finish is lang, met zoete appels en vanille, maar vooral weer veel rook, zeewind en wat hout. Als een kampvuur aan het strand, met wrakhout op de achtergrond. 90/100 punten.

Fantastische whisky, en dat met maar 10 jaar oud. Een totaal score van 90/100. Dit is waar alle Islay Whisky naar zou moeten streven: de ultieme expressie van het eiland.

Dan de andere contender.

LP12 – 6 jaar oud, 2 refill en 2 sherry hogsheads, 54,7%

Geur: De sherry vaten hebben hun spoor nagelaten: veel zoeter dan de officiële botteling, met werthers echte toffee, vanille en zoete sigaartjes zoals mijn tante die rookte – heel anders dan de vorige fles. Daaronder schuilt gelukkig wel het herkenbare Laphroaig karakter, met turf, zeewier, jodium en natte aarde. 87/100 punten.

De smaak is vol en rijk, met honing, mout, zoete rook van een haardvuur, bacon, sinaasappel en kruidnagel, peper en as. De sherry is nog steeds merkbaar, maar veel minder dan in de neus, en het komt de typische Laphroaig smaak ten goede, complimenteert hem, in plaats van hem te verstikken. 89/100 punten.

Finish: iets korter, waarschijnlijk door de lagere leeftijd, met vooral as, smeulend vuur, en een hint van pure chocolade met hazelnoten. 88/100 punten.

De LP12 is een fantastische Whisky, met een totaalscore van 88, maar verliest het van de officiële botteling op grond van zijn neus en finish. De jongere leeftijd en vooral de sherryvaten, doen hem geen goed. Een goede Laphroaig heeft geen opsmuk nodig. De sherry maakt de neus iets zachter, maar wie op zacht zit te wachten koopt maar een Glenmorangie.: als ik Laphroaig drink wil ik industriële diesel snuiven met een vleugje makreel, geen snoepwinkel.

08/12/2021

Het is al weer even geleden dat ik iets geschreven heb voor deze pagina. De afgelopen tijd was denk ik voor iedereen vermoeiend, chaotisch en druk, zeker in het onderwijs. Maar juist op zulke momenten, en met de feestdagen voor de boeg, hebben we denk ik allemaal wel behoefte aan iets om van te genieten.

Dus hierbij, tips voor de feestdagen. Winterse Whisky’s voor bij het haardvuur of de Christmas cake. Whisky die je helpt om je verschrikkelijke schoonfamilie te negeren, of om te delen met geliefden die je veel te weinig gezien hebt. Een voor de hand liggende keuze is natuurlijke een dikke vette geturfde gigant van Islay, zoals Lagavulin, Laphroaig of Ardbeg, maar er zijn ook andere opties, zoals:

Ballechin.

Ballechin is de geturfde versie van Edradour, een kleine, charmante distilleerderij in Pitlochry, een bijzonder sfeervol stadje in Perthshire aan de voet van de Cairngorms. De locatie is al feestelijk, en een bezoek meer dan waard. Ballechin is een stevige, rokerige, kruidige malt, die uitkomt in kleine batches, steeds op andere vaten, voornamelijk wijn, port en sherry. Zo zijn er heerlijke versies op Bourgogne, Bordeaux, Port of Manzanilla vaten, die een zoetigheid en vlezigheid toevoegen die deze Whiskies smaken geven als sigaren doosjes, chocolade, pruimenjam, haardvuur, gerookte ham en peperkoek. Perfect voor een koude winteravond.

Glendronach.

Voor de mensen die denken: chocolade, pruimen, peperkoek – dat klinkt goed, maar mag het ook zonder de bak met rook? Jazeker. Daarvoor hebben we klassieke gesherryde Whiskies als MacAllan, Aberlour, Glenfarclas, Dalmore, of misschien wel de allerbeste van de club: Glendronach. Glendronach maakt de afgelopen jaren fantastische Whisky voor de liefhebbers van pure chocolade, koffie, marsepein en gekonfijte sinaasappel. Zeker de 15, 18 en 21 jaar oude zijn subliem. Mijn persoonlijke favoriet is de 21, die rijpt op Olorosso en zoete PX sherry. Hij is niet meer zo goedkoop als voorheen, maar qua prijs-kwaliteit nog steeds top, en perfect om jezelf mee te verwennen.

Benromach.

Je kunt natuurlijk ook gaan voor een mis tussen stevige turfrook en zachte, zoete tonen. Een distilleerderij die dat al jaren fantastisch goed doet is Benromach. In vroeger tijden werd alle Speyside Whisky gestookt met turf, maar in de 20e eeuw verdween deze traditie en werd hete lucht de standaard. Benromach heeft deze traditie nieuw leven ingeblazen, en maakt fruitige Speyside Whisky, met turf. Een prachtige combinatie van zacht fruit, vanille, bloemen, aarde, kampvuur en kruiden. De “gewone” 10 jaar oude is al geweldig, maar de vatsterke versies spannen de kroon. Er zijn ook zwaarder geturfde versies, speciale edities en een sublieme 21-, of 30 jaar oude versie.

Amrut.

Maar we hoeven natuurlijk niet in Schotland te blijven. In andere werelddelen wordt ook al jaren topwhisky geproduceerd. Zoals in India. India? Ja, India. India heeft meerdere distilleerderijen, maar de bekendste is Amrut. De Whiskies van Amrut zijn erg divers, van de stevig geturfde Fusion, een zoete, pittige Kadhambam, tot een rijke gesherryde Intermediate, maar ze hebben allemaal een unieke kruidigheid die zich enorm goed leent voor de feestdagen. Voor de liefhebbers van Chai, punch en kruidig eten, biedt Amrut Whiskies met de smaken van gember, kardemom en kaneel.

Bushmills.

Voor de liefhebbers van punch, koekjes, madeira en andere traditionele zoetigheid is er dan natuurlijk ook nog de Ierse Whiskey, met voorop Bushmills. Mijn persoonlijke favoriet, de sublieme 21 jarige, rijpt op Sherry, Bourbon en Madeira, en is fluweelzacht, fruitig en romig, met tonen van marsepein, borstplaat, cake, jam en krentenbrood. Maar voor de mensen op een iets lager budget kunnen ook genieten van de jongere Whiskies uit deze stal. De 10 is prima, de 16 erg goed, en voor minder dan 3 tientjes heb je de Black Bush, een zachte, sinaasappelige, romige blend. Prima voor bij de cake, of het nagerecht.

Heb je zelf ook nog tips voor de feestdagen? Laat het vooral weten in de comments.

27/02/2021

Als je voor de rest van je leven nog maar één Whisky zou mogen drinken? Van welke Whisky zou je dan een paar duizend flessen inslaan?

26/01/2021

Vandaag probeerde ik eens geen Whisky maar een nieuwe Mezcal uit, de San Luis Potosi van Derrumbes om precies te zijn. Deze Mezcal komt van de hoogvlaktes in Mexico en wordt gemaakt van de Salmiana agave, die relatief weinig oplevert, maar veel karakter heeft. Het mooie van Mezcal is dat het heel puur is en dat je de terroir en de plant echt terugproeft. Deze Mezcal maakt gebruik van wilde agave en wilde fermentatie en zou wel eens mooi funky kunnen zijn.

De Derrumbes ruikt naar Jalapeño pepers met zure room, olijven, groene planten en zand. Heel apart en heel funky.

De smaak is verrassend droog, complex en subtiel, met stenen, krijt, groene kruiden en een zucht rook. De finish is eindeloos en mineralig. Het terroir van de hoogvlakte komt sterk terug in de smaak. Een hele fijne drank voor de mensen die er van houden. Ik kan me voorstellen dat dit ook erg lekker is met pittig eten of vis.

16/04/2020

Zo’n quarantaine thuis heeft zo ook zijn voordelen. Op mijn werk kan ik moeilijk mijzelf een drankje inschenken en er eens lekker voor gaan zitten. Maar nu ik toch thuis werk… wie houdt mij tegen?

Maar wat schenk je jezelf in als je hele dagen in de tuin zit te werken? De zon schijnt, de vogeltjes fluiten, de bijtjes zoemen en het voelt bijna als zomer. Het voelt niet echt als de tijd voor een rokerige whisky, of een verwarmende cognac. Maar wat dan wel? Misschien iets echt zomerachtigs, om er toch maar het beste van te maken. En wat is er nu zomerser dan Rum?

En laat ik nu net twee nieuwe rums in huis hebben. Dus die ga ik vandaag maar eens proeven. En ik heb twee interessante en ongebruikelijke flessen voor jullie, die ook de Whisky liefhebbers nog wel eens zouden kunnen bekoren.

De eerste is Smith&Cross traditional Jamaican Rum. Deze rum wordt gemaakt bij Hampden Estate, één van de meest geliefde en traditionele rumproducenten van het eiland. Het is een pure pot still rum, dus gemaakt op dezelfde traditionele wijze als veel whisky en gebotteld op 57%: navy strength rum dus. Hij is gerijpt tussen de 18 maanden en 3 jaar. Deze rum is, zoals alle Jamaicaanse rum, gemaakt van melasse, de stroperige vloeistof die vrijkomt bij suikerrietwinning.

Maar dan wordt het ietwat nerdy: 100% Plummer and Wedderburn. Wat betekent dit? Ik zal niet op alle details ingaan, maar Plummer en Wedderburn zijn twee ouderwetse Jamaicaanse rumstijlen van rond 1900 die beroemd zijn om hun zeer hoge esters (ruim 4-5 keer zoveel als een normale rum) de geur- en smaakelementen die een drank complex maken. Die complexe smaak word gecreëerd door middel van zeer lange fermentatie en het gebruik van dunder: dood restmateriaal wat gebruikt wordt om de fermentatie te helpen. Dit soort vrijwel verdwenen Jamaicaanse rumsoorten staat bekend om zijn funky smaken en kan niet verder verwijderd zijn van de zachte zoetheid van de meeste moderne rums. Het moet een smaakbom zijn dus in de stijl van de rum die men ruim 100 jaar geleden dronk.

Laten we eens kijken dan:

Geur: Wow, dik en vet en funky. Karamel, bruine suiker, cake, alcohol – tot zover wat je van elke rum kunt verwachten, maar dan rottende banaan, stookolie, groene planten, tropische bloemen, pure chocolade en piment. Nadat ik hem even laat rusten komt er nog wat fruit bij, honing en vanille, maar het blijft een zeer diverse, complexe neus. Je ruikt wat de lange fermentatietijd doet met deze rum.

Smaak: Dik en olieachtig op de tong, romig en kruidig maar wel met een stevige ‘burn’ hij is tenslotte 57%... Intense smaken van gebrande suiker, garram massala, zwarte olijf, sinaasappel, honing en bakbanaan. Deze rum is ook niet te zoet, hij is zelf vrij droog. Niet te vergelijken met een gemiddelde Bacardi.

Finish: De finish is lang en rijk, met bloemen, bittere kruiden, onrijp fruit en wat eikenhout. Een powerhouse rum voor wie zich even een echte piraat wil wanen.

Mijn tweede rum van de dag dan, en één die uit een wat onverwachtse hoek komt, namelijk uit het zuiden van Mexico: Paranubes aguardiente de caña. Dit is een heel ander type rum dan de Jamaicaan. De Paranubes is een Rhum Agricole, oftewel een rum gemaakt niet van melasse, maar van vers suikerrietsap. Dat betekent dus veel meer plantaardige, kruidige smaken, waarin je echt het terroir en de soort suikerriet kunt proeven, en minder zoetheid.

Deze Paranubes is gemaakt voor echte rum-nerds, het label geeft zelfs precies aan welke suikerrietsoorten er gebruikt zijn door de meesterbrander. De Paranubes wordt gemaakt door wilde fermentatie, net zoals bijvoorbeeld zure bieren of sommige Mezcal (niet verbazingwekkend aangezien deze Rum uit echt Mezcal gebied komt). Dat wil zeggen dat er geen gist wordt toegevoegd, maar dat wilde gistsoorten en bacterieën die van nature in de lucht aanwezig zijn de alcohol maken. Dat zorgt voor een vaak verrassende, spannende smaak en ik vermoed dat dat bij deze ultrakleinschalige éénmansdistilleerderij niet anders zal zijn. Deze rum is gebotteld op 54% en ongerijpt.

Geur: Holy f***, ik heb wel vaker Agricole’s gedronken, maar deze is enorm intens en bizar. Zilte zee, gepekelde groenten, natte aarde, een uitgedoofd kampvuur, zwarte olijven, limoen en ja, vers suikerriet. Ik weet niet zo goed wat ik van deze geur moet denken… Na even rusten komen er alleen maar meer geuren bij: leer, terpentine, koper, soyasaus. Laten we het op ‘interessant’ houden.

Smaak: Minstens even heftig en bizar, maar wat meer in balans. Nog steeds gepekelde groenten, soya, olijven en kampvuur, maar nu ook wat suikerriet, watermeloen, peper en grassige tonen. Ik denk dat deze rum bijzonder geschikt zou zijn voor een interessante cocktail. Caipirinha’s iemand?

Finish: Lang en kruidig: onrijp fruit, verse groenten, groene peper. Een fascinerende rum en absoluut niet slecht, mocht je dat denken na mijn notities. Maar wel eentje die ik zeker niet iedereen kan aanraden. Als je echter houdt van verrassingen en bijzondere smaken: hier is je kans.