08/02/2024
1. Inleiding.
Aangezien mijn eerste mail slechts een eerste beschrijving van de voortdurende klachten was binnen de Gentse daklozenopvang en in eigen naam aangezien ik toen zelf nog dakloos was, heb ik besloten, volgend uit het feit dat ik niet langer dakloos ben, deze zaak verder op te volgen vanuit mijn functie als voorzitter van Pride Vlaanderen VZW. Het is dan zeker de bedoeling om mijn eigen ervaringen mee in dit dossier te verwerken. Een dossier dat veel uitgebreider is dan mijn eerste mail. Het is vooral mijn eerste betrachting om te zorgen dat de Gentse daklozenopvang beter georganiseerd wordt en dat er meer gelijkheid is tussen de verschillende entiteiten. Aangezien ik tot op heden geen klachten vernomen heb en zelf geen ervaring heb met deze entiteit, ga ik ’t Fonteintje buiten beschouwing laten.
2. Sancties.
Uit eigen ervaring weet ik dat soms sancties uitgesproken worden in dit geval schorsing tot nachtopvang) zonder dat daar een reden wordt voor opgegeven. Dit kan niet, aangezien dit een inbreuk is op het grondwettelijk recht van verdediging. Volgend op dit gegeven stel ik ook vast dat boven de voornoemde verenigingen geen neutrale verantwoordelijke is om dit recht te beschermen. In dit kader verwijs ik dan ook naar het Universeel Verdrag voor de Rechten van de Mens en meer bepaald naar
“Artikel 10
Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en openbare
behandeling van zijn zaak door een onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie bij het vaststellen van zijn rechten en verplichtingen en bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde strafvervolging.”
Alhoewel in voornoemd artikel sprake is van een “rechterlijke” instantie, is dit artikel ook van toepassing voor de uitgesproken sanctie(s). Eigenlijk dient er dus steeds iemand beschikbaar te zijn bij wie een verzet tot de uitgesproken sanctie kan betekend worden die in voorkomend geval de sancties kan aanpassen, bevestigen of herroepen. Verder wil ik erop wijzen dat een sanctie pas kan ingaan na een duidelijke betekenis aan de gesanctioneerde. Hiervoor raadt ik aan om dit via een document in tweevoud te doen, ondertekend voor ontvangst door de gesanctioneerde. Indien een persoon weigert te ondertekenen voor ontvangst, dan kan men hem/haar/hun in sanctie laten tot ondertekening plus het aantal nachten vermeld in het document. U ziet dat mijn voorstel enerzijds rekening houdt met de wetgeving, maar anderzijds ook heel consequent is. Het moge dan ook duidelijk zijn dat ik geen probleem heb met sancties, maar wel met de manier waarop dit momenteel gebeurd. Wat betreft sancties voor de nachtopvang ben ik ook voorstander om een lijst van toepasbare sancties op te stellen die door beide entiteiten dienen gevolgd te worden. Op deze manier voorkomt men een ongelijke behandeling. De ene entiteit kan voor een voorval 2 nachten schorsen, de andere voor hetzelfde voorval 3 nachten bijvoorbeeld. Binnen dezelfde entiteit kan er dan nog een verschil zijn tussen welke begeleider van dienst is op dat ogenblik. Men kan eventueel ook zo’n lijst opmaken voor de dagopvang in SOC en ’t Fonteintje voor zover ’t Fonteintje ook onder uw bevoegdheid valt.
3. Nachtopvang: verschillen.
Tussen beide entiteiten zijn er opmerkelijke verschillen in werking. Dat is een gegeven waar velen van de daklozen zich vragen bij stellen.
a. Weekends-brugdagen-feestdagen.
Bij Huize Triest wordt de eerste dag een kamer toegewezen en een lakenpakket. Deze toewijzing geldt voor de hele duur van het weekend of brugdagen. Op zondagochtend dient men dus de lakens niet te verwijderen en krijgt men op zondagavond sowieso dezelfde kamer. Ook mag men op zondag, of in voorkomend geval, op brugdagen een (rug)zak achterlaten in de beschikbare lockers. Binnen Nieuwland dient men op zondagochtend de lakens te verwijderen en krijgt men op zondagavond een andere kamer toegewezen. Hier ga ik niet in op het achterlaten van gerief aangezien Nieuwland geen lockers beschikbaar heeft. In het geval van Nieuwland vraag ik mij af wat hier het voordeel van is.
b. Eten.
In Nieuwland heeft men ’s avonds soep, brood, koffie, thee, boter en kaasjes (type La Vache Qui Rit) ter beschikking. ’s Ochtends is dat koffie, thee, brood, boter, choco en confituur.
In Huize Triest heeft men ’s avonds soep, brood, koffie, thee, boter, kippenwit en sneetjes kaas ter beschikking. ’s Ochtends is dat koffie, thee, brood, boter en confituur.
Wat nog een verschil is tussen beiden is dat in Nieuwland koffie en thee beschikbaar blijven tot 9u en in Huize Triest, en voornamelijk voor de koffie, slechts tot die op is. In Huize Triest wordt ’s ochtends 5 liter koffie gemaakt. Is die op om 8u50 dan heb je geluk. Is die op om 8u00? Dan heb je gewoon pech volgens hen want er wordt geen meer gemaakt na die 5 liter. Voor beiden telt wel dat men doorgaans “oud” brood blijkt te krijgen. Het vertoont veelal sporen van verharding wat wijst op niet vers.
c. In Huize Triest werd onlangs het sluitingsuur van de keuken vervroegd naar 22u, zoals aangegeven in mijn eerdere mail. Hier werd geen enkele reden voor opgegeven. Mijns inziens kan men hier ook geen reden voor opgeven aangezien dit buiten proporties is. Open tot 23u is open tot 23u?
d. Omgang met cliënten gebeurt binnen Huize Triest op een meer familiale manier. Binnen Nieuwland gebeurt dit op een bijna puur zakelijke manier. Zijn daklozen dan geen gewone mensen die als een gewone mensen dienen behandeld te worden? Of ziet Nieuwland zichzelf als een instelling waar, bijvoorbeeld, psychiatrische patiënten zich bevinden?
Ik ga ervan uit dat beide entiteiten hetzelfde bedrag toebedeeld krijgen per persoon en per nacht. Ik denk ook dat Nieuwland een stevige besparing kan doen op vlak van lakens indien zij hetzelfde principe zouden toepassen als Huize Triest.
4. Nachtopvang: herstellingen.
Op vlak van herstellingen zijn er bij Huize Triest geen klachten. De meeste herstellingen worden binnen de kortste keren opgelost door Hans, voor zover dit binnen zijn technische kennis ligt natuurlijk.
Rond Nieuwland daarentegen? Toen ikzelf begin september de eerste keer in Nieuwland terecht kwam, dan was een do**hekop kapot, deksel verdwenen. Bij het verlaten van de nachtopvang, begin februari, was dit euvel nog steeds niet hersteld. Deur naar koertje, zelfde probleem. Na meerdere maanden nog steeds niet hersteld, deur sluit niet meer op een normale manier. In september had ik gevraagd om de toiletbril van het damestoilet beneden te vervangen wegens volledig gebarsten. Duurtijd tot herstelling? Maar liefst ZES(!) weken voor een werkje van amper TIEN(!) minuten. Net hetzelfde voor de kapotte do**hekop. Deksel bestellen en ook een werkje van amper TWEE(!) minuten. In Nieuwland dient alles te gebeuren door de technische dienst. Een tijdje geleden was er geen elektriciteit in de kamers op het 2de verdiep. Duurde 4 of 5 dagen om op te merken dat de zekering gesprongen was. Dan vraag ik mij af of kleine herstellingen, zoals voornoemde deksel en toiletbril, niet kunnen gebeuren tijdens de nacht aangezien de begeleiding niks te doen heeft?
5. Nachtopvang: reiniging.
Op vlak van reiniging is Huize Triest een schoolvoorbeeld van hoe het moet. Daar wordt dagelijks net voor het sluitingsuur ’s avonds van de keuken alle tafels gereinigd en de vloer gedweild. ’s Ochtends begint men met de volledige reiniging van de kamers steeds omstreeks 8u15 en wordt net voor 9u begonnen met, opnieuw, het reinigen van de tafels en het dweilen van de vloer in de keuken. Men zou er zelfs bijna kunnen van uitgaan dat Huize Triest op dat vlak geaccrediteerd is voor bedrijfshygiëne.
Op vlak van reiniging is het eerder alsof Nieuwland daar een broertje aan dood heeft. Men kan de hele nacht gebruik maken van de zaal, maar de keuken sluit om 23u. Toch worden enkel de tafels gereinigd omstreeks 23u. Het gevolg is dat men ’s ochtends terug in de kruimels en vuile plekken terecht komt van de vorige avond. Nochtans is de begeleiding, zoals hiervoor vermeld, de hele nacht wakker. Wat betreft de koertjes buiten die de mogelijkheid geven om te roken. Op een periode van zo’n 6 maand heb ik die 2x proper gezien. 2x op 6 maand!!! Over naar de kamers. Die zijn nog erger. Daar stellen heel veel de mensen zich de vraag of die ooit wel gepoetst worden. De bedden en de hoofdkussens worden dagelijks ontsmet. Maar de vloer en de muren laten echt te wensen over. Vlekken op de grond, vlekken op de muur, stofbollen op de grond, ongereinigde luchtafvoer, kapotte sunscreens… In 1 kamer is men zelfs er in geslaagd om een kapot nachtlampje gewoon te verwijderen en de elektriciteitskabels af te dekken met een doosje in plaats van het nachtlampje te vervangen.
6. Nachtopvang: toegang.
Voor beide entiteiten dient men zich aan te melden tussen 21u en 22u. Voor mensen die te laat komen, is het afhankelijk hoeveel te laat, de reden en soms zelfs de stand van het persoonlijke dossier om na 22u nog toegang te krijgen. Hier kan men ook simpel in zijn. Men kan een ongeschreven regel toepassen van toegang tot 22u05 en vanaf 22u06 geen toegang meer en aanzien als te laat. Dit is een heel duidelijke regelgeving die geen subjectieve interpretatie toelaat. Een afwijking kan gegeven worden bij opname door spoed van het ziekenhuis en het afleggen van een verklaring bij de politie. Dus niet indien men door de politie gearresteerd werd voor openbare dronkenschap of iets anders. Voor beide gevallen kan men een bewijs voorleggen dat op eenvoudig verzoek te verkrijgen is in het ziekenhuis of bij de politie. Wat betreft het aanmelden vanaf 21u. Hier stel ik mij de vraag of er geen afwijking kan voorzien worden ten gevolge van meteorologische omstandigheden. Dat men, in andere woorden, eerder toegang kan krijgen bij hevige regenval en ijskoude temperaturen. Mensen staan soms in de regen of te bevriezen op straat terwijl de begeleiding rustig een sigaretje rookt of de klok gadeslaat tot wanneer het effectief 21u is. Iets dat voornamelijk kan opgemerkt worden bij Nieuwland. Verder vraag ik mij af op personen die zich aanmelden en die zich in een niet discutabele toestand van invloed, drank en/of drugs, bevinden, hen niet automatisch de toegang kan weigeren.
7. Nachtopvang: extra lift.
Bij Nieuwland zijn er vragen rond het gebruik van de lift. Om de lift te kunnen gebruiken dient men in het bezit te zijn van een badge. Om van het gelijkvloers naar boven te gaan, kan men vragen aan de begeleiding om even hun badge te gebruiken. Sta je echter op 1 van de verdiepen, dan mag je te voet naar beneden via de trap. Nochtans is het mijns inziens toch de bedoeling dat een lift rendeert. Waarom laat men binnen Nieuwland het gebruik van de lift niet gewoon naar believen zonder badge?
8. Nachtopvang: inbellen.
Voor het inbellen zijn momenteel volgende uren beschikbaar, van maandag tot en met zaterdag van 11 tot 13.30 en van 14 tot 16.30. Na 22u15 kan men eventueel opnieuw inbellen om te zien of er bedden vrijgekomen zijn. Wat betreft het annuleren, men kan momenteel annuleren tot 16u30 of vanaf 22u15 tot 4u ’s ochtends. Puur op vlak van annuleren zou ik voorstellen om dat toe te alten vanaf 14u, voor degene die ingebeld hebben om 11u, tot 23u. Uiteindelijk, als men niet annuleert en dusdanig gewoon niet opdaagt, dan is die persoon automatisch de volgende nacht geschorst. Echter ben ik van mening dat een mogelijkheid tot 4u ’s ochtends buitensporig is. Als gebruiker van de nachtopvang heeft men tenslotte ook een verantwoordelijkheid en die wordt met een mogelijkheid tot 4u ’s ochtends enorm uitgehold. Trouwens, vanaf 22u15 door elkaar heen inbellen en annuleren? Dat kan nooit goed gaan. Men kan iemand afwijzen terwijl een andere persoon in wacht staat om te annuleren.
9. ’t Fonteintje.
Naar wat ik gehoord heb, zou in ’t Fonteintje regelmatig gewassen kleding verdwijnen. Wegens geen eigen ervaring en het horen van 2 verschillende versies, ga ik niet verder in op het hoe en waarom. Maar aangezien men mij dit gevraagd heeft, wou ik dit toch even onder uw aandacht brengen.
10. Dagopvang SOC: beperkingen.
Indien er een begeleiding aanwezig is van 3 of 4 begeleiders, dan zijn er geen echte beperkingen. Vol is vol. We spreken dan over een maximaal aantal van zo’n 60 bezoekers. Als er echter slechts 2 begeleiders aanwezig zijn, wordt het aantal bezoekers beperkt tot 20. Op zich is er geen probleem met een beperking ten opzichte van het aantal begeleiders. Dat er procentueel geen overeenkomst is, is natuurlijk een andere zaak. 3 begeleiders is 60 bezoekers, 2 begeleiders is 20 bezoekers. Men kan zich wel voorstellen dat dit niet evenredig is aan elkaar. Indien er 20 bezoekers binnen zijn tijdens een beperking, dan moet de rest aan de poort wachten. Het is wel een feit dat als men de beperking zou opschalen naar 25, eventueel 30, bezoekers, niemand nog zou moeten wachten aan de poort. Dan zit men ook meer op de lijn van aantal bezoekers tegenover aantal begeleiders, met of zonder beperking.
11. Dagopvang SOC: soep.
Zoals reeds gemeld in een vorige mail, de soep die aangeboden wordt is doorgaans steeds dezelfde. Tomatensoep, wortelsoep, broccolisoep. Soms eens paprikasoep, pastinaaksoep, groentesoep… Tegenwoordig is het zodanig veel tomatensoep dat er al mensen zijn die geen soep meer willen. Als men vraagt waarom er eens geen erwtensoep, al dan niet met spekblokjes, currysoep, champignonsoep, kippensoep is, dan krijgt men als antwoord, ofwel geen seizoensgroenten, ofwel niet halal. Ten eerste vind ik en anderen met mij, dat men in de winterperiode stevige soep moet voorzien en niet soep op basis van seizoensgroenten. Anderzijds stel ik mij de vraag waar de grens ligt rond halal. Kippensoep? Kip kan men halal kopen. Soep met balletjes? Er bestaat meer dan enkel varkensgehakt en dan ook nog steeds halal verkrijgbaar ook. Denk maar aan rundsgehakt, kalfsgehakt en dergelijke.
12. Dagopvang SOC: defecten.
Op vlak van defecten valt het goed mee. Gewoon omdat er amper defecten zijn. Toch 1 serieuze opmerking. Enige tijd geleden was de ketel van de centrale verwarming kapot. Dat kan gebeuren. Maar gedurende de periode voor “herstelling” was er geen verwarming en geen warm water. Geen warm water betekent ook geen do**hes beschikbaar. Zoals reeds gezegd, kan allemaal gebeuren. Maar de opmerking gaat over de duurtijd tot herstelling. Die bedroeg maar liefst een 3-tal weken. Dat het niet op 2u kan hersteld worden is normaal. Maar 3-weken in een inloopcentrum??? Sorry, maar dat is veel te lang. Voor het do**hen zijn er natuurlijk wel nog alternatieven beschikbaar, maar als mensen naar het inloopcentrum komen om zich te kunnen verwarmen, dan moet men zich toch kunnen verwarmen? Het was tenslotte het begin van de winter en dus van een koudere periode.
13. Dagopvang SOC: extra.
Douches vrouwen. Onlangs werd een slot geïnstalleerd op de deur naar de do**he voor vrouwen. Op zich een fantastisch idee, maar als nu een vrouw doucht, dan kan een andere vrouw niet meer naar het toilet, aangezien de deur op slot is. Structureel is er hier dus iets grondig fout.
Kleding wassen. Reeds enige tijd staan er een 3de wasmachine en een 3de droogkast ter plaatse. Helaas zijn deze nog steeds niet aangesloten waardoor er nog steeds een wachttijd is van een kleine week vooraleer men kleren kan laten wassen. Indien die wasmachine en droogkast op korte termijn aangesloten en in gebruik genomen worden, dan kan men die wachttijd op zeer korte termijn wegwerken. Dat er nog steeds met een planning zal gewerkt worden is begrijpelijk. Dan hoeft niemand zijn/haar/hun kleren meerdere keren mee te nemen vooraleer men er kan tussengenomen worden.
14. Lockers.
Op vlak van lockers die ter beschikking gesteld worden door stad Gent kan ik enkel aanbevelen om op korte tot middellange termijn hun aantal gevoelig op te schalen. Als men een locker toegewezen krijgt, dan is dat voor een periode van 6 maand. Na die 6 maand dient men de locker leeg te maken en af te wachten tot de volgende toewijzing zo’n 3 maand later. Het gevolg is dat veel mensen tijdens het gebruik van een locker, voornamelijk, kleding bijkopen en hun locker dus wel goed kunnen gebruiken. Echter, na de voorziene periode van 6 maand dient men, ofwel dag in dag uit met heel veel (rug)zakken en/of trolleys rond te sleuren, ofwel dient men een groot deel van de kleding of andere zaken weg te gooien. Voor mensen die een positieve ingesteldheid hebben, mede dankzij die locker, voor hun toekomst, krijgen plots het deksel op de neus en dienen zich terug te gaan “profileren” als dakloze naar de maatschappij toe aangezien zij met hun hele hebben en houden dienen rond te sleuren. Psychologisch kan dit bij sommige personen een heel negatieve invloed hebben op hun ingesteldheid. ”Wat is het nut van een locker als ik er over 6 maand weer uitgezet wordt? Wat is het nut om mij in te zetten voor mijn toekomst als ik toch terug naar nul ga op dat vlak?”
15. Eindconclusie.
Afgaande op de aangehaalde punten kan men duidelijk vaststellen dat er heel wat verkeerd loopt binnen het kader van daklozenopvang. Anderzijds kan men ook vaststellen dat er heel wat verkeerd loopt binnen de entiteiten die onder de bevoegdheid van CAW vallen. Op dat vlak kan ik melden dat er enige unanimiteit bestaat dat dit gelegen is aan de instelling van Geert. “Het werkt, dan is het goed genoeg.” Om het met andere woorden te zeggen, er is weinig bekommernis van Geert uit omtrent de werking van Nieuwland en SOC. Wat betreft de werking van de 3 entiteiten kan ik enkel aanbevelen om vanuit uw functie als schepen van armoedebestrijding iemand aan te stellen die de hoofdelijke werking organiseert. Iemand die zich kan bezighouden rond reglementen, werking, verzet tegen een sanctie, een richtlijn van toegepaste sancties op te stellen en zo verder.
