Πρέβεζα 1821-2021 Ιστορία Μνήμη Ελευθερία.

21/04/2022

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ ΙΣΤΟΡΙΑ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-Η ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΜΠΟΤΗΔΕΣ (Μικρή αναφορά στην Ιστορία του εθίμου)

Το Μ. Σάββατο, μετά την Πρώτη Ανάσταση στην Πρέβεζα, στην Πάργα αλλά και στην Κέρκυρα, στη Ζάκυνθο, στην Κεφαλονιά και σε άλλα σημεία της Ηπείρου και των Επτανήσων, κάθε χρόνο λαμβάνει χώρα ένα εντυπωσιακό και μοναδικό στο είδος του έθιμο, το σπάσιμο των κανατιών ή όπως αλλιώς ονομάζονται στο τοπικό ιδίωμα το σπάσιμο των «μπότηδων».

Για την καταγωγή και προέλευση αυτού του εθίμου έχουν διατυπωθεί πολλές και ενδιαφέρουσες ερμηνείες, στις οποίες επικρατεί η λαϊκή αντίληψη, ότι ο κρότος, που παράγεται από το σπάσιμο των αγγείων, εκτοπίζει το κακό.

Σε μια πρώτη μεσαιωνική εκδοχή, με το σπάσιμο των κανατιών γίνεται προσπάθεια να εκδιωχθούν τα «μολύσματα», δηλ. τα κακά και μοχθηρά πνεύματα, μια και ο κρότος, όπως πιστεύει ο λαός, διώχνει το κακό μακριά. Έτσι στην Ανάσταση, ως γιορτή της Ζωής και της Νίκης ενάντια στο Θάνατο, το σπάσιμο της στάμνας είναι μια συμβολική πράξη ενάντια στο κακό.

Σύμφωνα με μια άλλη προσέγγιση, το έθιμο θεωρείται μεσαιωνικό και κατάλοιπο της Ενετοκρατίας. Οι καθολικοί Βενετοί συνήθιζαν να σπάνε τις παλιές στάμνες την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, αποδίδοντας τρόπον τινά “φόρο” στο νέο χρόνο, προκειμένου να τους φέρει καινούργια αγαθά στο σπίτι τους. Στη συνέχεια οι Ορθόδοξοι το μετέφεραν χρονικά στην περίοδο του Πάσχα χρησιμοποιώντας όμως νέα , αντί για παλιά κανάτια γεμάτα νερό, ώστε να προκαλούν μεγαλύτερη φασαρία.

Η χριστιανική εκδοχή, πάλι, θέλει το θορυβώδες σπάσιμο να αναπαριστά την οργή για την προδοσία του Ιούδα, αλλά και την αναπαράσταση της θορυβώδους στιγμής της Ανάστασης. Στο «θορυβώδες», άλλωστε, αναφέρονται και οι κροτίδες και τα βεγγαλικά της Ανάστασης. Μάλιστα στον ορθόδοξο Ελληνικό Χριστιανικό εθιμικό βίο, υπάρχουν σπουδαίες σχετικές αναφορές, όπως αυτή η εκκλησιαστική φράση από το τροπάριο της Μεγάλης Παρασκευής «Συ δε Κύριε ανάστησόν με, ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως».

Σύμφωνα με μια Τέταρτη εκδοχή, το σπάσιμο έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, σε ένα ταφικό έθιμο, που κρατά μέχρι τις ημέρες μας, όταν την ώρα που βγαίνει η σορός ενός νεκρού από το σπίτι, κάποιος σπάει ένα πιάτο ή ένα πήλινο αντικείμενο έξω από την πόρτα, για να σταματήσει το κακό.

Σε μια άλλη λαογραφική ερμηνεία, το έθιμο προέρχεται από την αρχαιοελληνική γιορτή του Απριλίου, όταν οι Έλληνες γιόρταζαν την αρχή της γεωργικής περιόδου, οπότε η απαίτηση για συλλογή των φρέσκων καρπών, υποχρέωνε τη χρήση νέων κανατιών και δοχείων για την αποθήκευσή τους. Και μέχρι σήμερα αυτό το σπάσιμο συμβολίζει,το ότι ο χειμώνας δίνει τη θέση του στην ανοιξιάτικη αναγέννηση.

Υπάρχουν, σαφώς, και άλλες αναφορές και συσχετισμοί σχετικά με την προέλευση και διατήρηση του εθίμου. Το σπάσιμο των κανατιών, πάντως, διατηρήθηκε ζωντανό στο πέρασμα του χρόνου. Χαρακτηριστική είναι γραπτή μαρτυρία ξένου περιηγητή στην Κεφαλονιά το 1829:

«Το μέγα Σάββατον όταν ψάλλεται εις την Εκκλησίαν το ανάστα ο Θεός, ρίπτουσιν έξω των οίκων αγγεία ακέραια ή ημίθραυστα. Δεν διαβαίνουσιν επάνω των συντριμμάτων, αλλά τα μετατοπίζουσιν, αν πρέπη αναγκαίως να διέλθωσιν εκείθεν».

Το σίγουρο είναι ότι, από την γέννηση του, το έθιμο καλά κρατεί ως τις μέρες μας και όλοι μας περιμένουμε το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, μόλις ο ιερέας του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Χαράλαμπους σημάνει την πρώτη Ανάσταση, να ξεκινήσουμε το «πανηγύρι» με τις κροτίδες και το σπάσιμο των μπότηδων στο Κέντρο της Πόλης.

Και του χρόνου να είμαστε καλά!!!

Καλή Ανάσταση!!!

Για την «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ –ΙΣΤΟΡΙΑ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ- ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ»
Τάσα Κόρρου

19/02/2022

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021 .….. στο σήμερα και το αύριο
Ίδρυση νέου πολιτιστικού φορέα
Για τα μέλη της επιτροπής ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021, ΙΣΤΟΡΙΑ-ΜΝΗΜΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, η περσινή χρονιά αποτέλεσε μία όμορφη περιπέτεια προσφοράς και γνώσης. Μέσα από τις εορταστικές εκδηλώσεις που πραγματοποίησε η επιτροπή με αφορμή τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης, τα μέλη της είχαν την ευκαιρία να προσφέρουν στο κοινό της Πρέβεζας μια σειρά από ποιοτικές εκδηλώσεις, να αναδείξουν την τοπική ιστορία και να προβάλουν την Πρέβεζα και την ευρύτερη περιοχή πανελλαδικά, αλλά και τα μέλη της επιτροπής κέρδισαν σε γνώσεις, αφού εντρύφησαν στην ιστορία της Επανάστασης και της εποχής της.
Η ευρύτατη αποδοχή, τα όμορφα σχόλια και τα θερμά λόγια των συμπολιτών μας, αλλά και η προσωπική μας επιθυμία για προσφορά και η αγάπη μας για τον τόπο, μας ωθούν στο να συνεχίσουμε αυτή την όμορφη περιπέτεια, καθώς οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις που διαγράφονται στο μέλλον είναι πολλές. Έτσι αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην ίδρυση ενός συλλόγου, με την ονομασία ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ.
Ο νέος σύλλογος, θα δραστηριοποιηθεί, όπως και η Επιτροπή 1821-2021, στον τομέα του πολιτισμού και σε θέματα περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τοπικούς και επιστημονικούς φορείς, μέσα από τρεις κεντρικούς άξονες:
Την προβολή της ιστορίας της περιοχής μας, και την ανάδειξη σημείων της πόλης και της ευρύτερης περιοχής με ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον.
Την ανάδειξη περιοχών με ιδιαίτερο φυσικό κάλος και αξία, την πραγματοποίηση δημιουργικών παρεμβάσεων σε αυτές, και την προστασία του περιβάλλοντος γενικότερα.
Την πραγματοποίηση ποιοτικών και πρωτότυπων πολιτιστικών εκδηλώσεων που θα συνδιαλέγονται με τους πολίτες, και την πραγματοποίηση δημιουργικών και εικαστικών παρεμβάσεων στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή.
Με την ίδια διάθεση λοιπόν, προχωρούμε στην ίδρυση του νέου πολιτιστικού φορέα, με σκοπό τη συνέχεια της προσφοράς στον τόπο και τους συμπολίτες μας, και καλούμε όσους θέλουν να μας συνδράμουν και να συνεργαστούν μαζί μας.

12/02/2022

24 Απριλίου 1827. Μία μόλις μέρα μετά τον θάνατο του Γεώργιου Καραΐσκάκη, οι Έλληνες υπέστησαν ένα ακόμη μοιραίο πλήγμα. Η μάχη του Ανάλατου στην Αθήνα

02/02/2022

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021,ΙΣΤΟΡΙΑ-ΜΝΗΜΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Απολογισμός της χρονιάς που πέρασε

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021, ΙΣΤΟΡΙΑ-ΜΝΗΜΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, συστάθηκε από πολίτες και φορείς της Πρέβεζας, με σκοπό τη συμμετοχή στους εορτασμούς για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Κύρια μέριμνα της επιτροπής, ήταν να αποδοθεί ο φόρος τιμής που αρμόζει στους ανθρώπους που οργάνωσαν και συμμετείχαν στην Επανάσταση, η υπενθύμιση της ιστορίας και η δημιουργία εορταστικής ατμόσφαιρας στην πόλη, σε όλη τη διάρκεια του έτους, κρατώντας αποστάσεις από οποιεσδήποτε εθνικιστικές ή εθνομηδενιστικές συμπεριφορές. Η επιτροπή κινήθηκε πάνω σε αυτούς τους άξονες, έχοντας επίσης ως γνώμονα την ανάδειξη της τοπικής μας ιστορίας και την προβολή σημείων της πόλεως και της ευρύτερης περιοχής, με ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον.
Στην αρχή της χρονιάς δημοσιοποιήθηκε ένα μακροσκελές πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων της επιτροπής, με τη συμμετοχή πλήθους συμπολιτών μας, αλλά και προσωπικοτήτων από όλη την Ελλάδα. Όπως αρμόζει, αρχική εκδήλωση της επιτροπής, αποτέλεσε η επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των ψυχών των Αγωνιστών. Λόγω όμως των μέτρων για την αποφυγή της πανδημίας, που απαγόρευαν τη διοργάνωση εκδηλώσεων με παρουσία κοινού, κατά τους πρώτους μήνες του έτους οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις αναβλήθηκαν. Η επιτροπή κάλυψε το κενό αυτό με τη δημιουργία βίντεο που προβλήθηκαν στο διαδίκτυο, συμμετέχοντας σε διαδικτυακές εκδηλώσεις πανελλήνιας εμβέλειας, εκτενή αρθρογραφία και τρεις εκθέσεις δρόμου στο κέντρο της πόλης με θέματα σχετικά με την Επανάσταση. Με την αρχή του καλοκαιριού και την άρση των μέτρων, πραγματοποιήθηκαν πολλές από τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις και ομιλίες, πού απαιτούσαν τη συμμετοχή κοινού.
Πάγια αρχή της επιτροπής, ήταν πώς οι εορταστικές εκδηλώσεις δεν πρέπει να περιορίζονται σε ομιλίες και εκδηλώσεις, που πολλές φορές μέσα στη δίνη των καθημερινών προβλημάτων το κοινό αδυνατεί να παρακολουθήσει, αλλά να επεκτείνονται σε δράσεις που να «κατεβαίνουν και να φτάνουν» οι ίδιες στο κοινό. Τέτοιες δράσεις αποτέλεσαν οι στίχοι από ποιήματα σχετικά με την Επανάσταση που αναγράφηκαν στις βιτρίνες των καταστημάτων της πόλης μας τον Μάρτιο, και οι παραδοσιακές φορεσιές που αναμείχθηκαν με σύγχρονα ρούχα στις ίδιες βιτρίνες το καλοκαίρι, ξαφνιάζοντας τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης, καλώντας τους να συμμετέχουν στον εορτασμό.
Δεν μπορούμε να αναφερθούμε σε όλες τις δράσεις της επιτροπής μία προς μία, μπορούμε όμως να καυχηθούμε, πως μέσα από τις δράσεις μας, η Πρέβεζα προβλήθηκε πολλές φορές από τηλεοπτικά δίκτυα και sites πανελλήνιας εμβέλειας. Πολλές μάλιστα από τις δράσεις μας υιοθετήθηκαν και από άλλες πόλεις. Πρέπει επίσης να αναφέρουμε, πως όλες οι εκδηλώσεις και οι δράσεις μας δεν είχαν καμία χρηματοδότηση, πέρα από κάποιες λίγες χορηγίες, ενώ τα περισσότερα έξοδα καλύφθηκαν από τα μέλη της επιτροπής και την προσωπική τους εργασία, αποδεικνύοντας έτσι πως δεν χρειάζονται πολλά χρήματα για τον Πολιτισμό, αλλά ιδέες και κέφι.
Η επιτροπή εκφράζει ένα μεγάλο, από καρδιάς ευχαριστώ, σε όλους τους συμπολίτες μας και τους συλλόγους που συμμετείχαν στις δράσεις της, τους προσκεκλημένους μας από άλλες περιοχές που συμμετείχαν με οποιοδήποτε τρόπο στις εκδηλώσεις μας και σε όλους εκείνους που με οποιονδήποτε τρόπο βοήθησαν στην πραγματοποίηση των δράσεών μας. Ευχαριστούμε επίσης τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της πόλης μας για την προβολή των δράσεων μας. Ένα μεγάλο ευχαριστώ απευθύνουμε και στους συμπολίτες μας που παραβρέθηκαν στις εκδηλώσεις μας, και σε όλους εκείνους που αγκάλιασαν τις δράσεις μας και με τα θερμά τους λόγια μας έδωσαν τη δύναμη να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας. Σε αυτούς υποσχόμαστε πώς θα υπάρξει συνέχεια…

26/12/2021

Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Εθνική Απελευθέρωση η Επιτροπή ”Πρέβεζα 1821-2021 Ιστορία Μνήμη Ελευθερία”...

25/12/2021

Η επιτροπή Πρέβεζα 1821-2021
Ιστορία Μνήμη Ελευθερία
σας εύχεται καλά Χριστούγεννα.

23/12/2021

Επιτροπή “Πρέβεζα 1821 – 2021”: Η επανάσταση με τα μάτια των νέων (Vid)

Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια απο την Εθνική Απελευθέρωση η Επιτροπή ”Πρέβεζα 1821-2021 Ιστορία Μνήμη Ελευθερία” είχε προγραμματίσει μια ημερίδα για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας, η οποία λόγω των μέτρων δεν ήταν εφικτό να πραγματοποιηθεί.

Ωστόσο, οι εισηγήσεις των συντελεστών της εκδήλωσης, του φιλολογου-Ιστορικού Βαγγέλη Παπαδόπουλου και της Διεθνολόγου-Μεταπτυχιακής Φοιτήτριας του King’s College London Δάφνης Νούση, βρίσκονται διαδικτυακά στον κάναλι της επιτροπής.

Η εισήγηση του κ. Παπαδόπουλου αφορά την ιστορία του Σούλιου και την επίδρασή της στο σήμερα, ενώ της κας Νούση στην συμβολή του κλήρου στην επανάσταση και την περίπτωση του Παργινού ιερέα Ανδρέα Ιδρωμένου.

https://youtu.be/F4VxBOGizpA

Η επανάσταση με τα μάτια των νέων: Διδάγματα για το μέλλον του Ελληνισμού.Επιτροπή "Πρέβεζα 1821 - 2021"

21/12/2021

Όμιλος για την UNESCO Πρέβεζας: Προσφορά αγάπης και αλληλεγγύης στην Κιβωτό του Κόσμου

Την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2021 εκπρόσωποι του Ομίλου για την UNESCO ΠΡΕΒΕΖΑΣ και της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821 – 2021 στο πνεύμα των εορτών των Χριστουγέννων επισκέφτηκαν την ΚΙΒΩΤΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ στην Πωγωνιανή Ιωαννίνων, και προσέφεραν, ως ένδειξη αγάπης, τρόφιμα, γραφική ύλη, είδη καθαριότητας κ.α. για την κάλυψη των αναγκών της δομής, την αποστολή συνόδεψαν εκπρόσωποι της επιχείρησης «ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Β.Ε.» .

Στην επίσκεψή μας είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε στους χώρους της δομής και ευχαριστούμε το προσωπικό της Κιβωτού για αυτήν την φιλοξενία, αλλά κυρίως για την εξαιρετική δουλειά, που επιτελεί .

Ο Όμιλος για την UNESCO ΠΡΕΒΕΖΑΣ και η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821 – 2021 αισθάνονται την ανάγκη να ευχαριστήσουν, εκτός των μελών τους, τις εταιρείες και τους συμπολίτες μας, που στάθηκαν αρωγοί στην προσπάθεια αυτή με την προσφορά τους.

Την Εταιρεία «ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Β.Ε.» χελιού και σολωμού, καθώς και τους εργαζομένους της Εταιρείας
Τους εργαζομένους της Εταιρείας «ΜΑΣΟΥΤΗΣ» υπ/μα Καρυωτάκη και Λ. Ειρήνης
Την Εταιρεία «Φυσικό Μεταλλικό Νερό Πηγές ΚΩΣΤΗΛΑΤΑΣ»
Το Super Market ΑΒ – Ιωάννης Λιόντος
Το Super Market ΣΑΛΜΑΣ, Μαργαρώνα Πρέβεζας
Το POLIS Market
Την εφημερίδα «ΤΟΠΙΚΗ ΦΩΝΗ»
Την επιχείρηση Ξενοδοχείο «ΚΑΛΑΜΙΤΣΙ»
Τον Παλαμαρίδη Γιάννη – Φροντιστήριο Θετικών Μαθημάτων Ψαθάκι Πρέβεζας
Τον Φούρνο Αφοι ΚΑΤΩΓΙΑΝΝΗ – Μαργαρώνα Πρέβεζας
Τον Κώστα Ντόμαρη, Οπωροπαντοπωλείο
Τον Σακκά Απόστολο, Πατατοπαραγωγό
Τον Ιωάννη Σολδάτο, Παραγωγό
Τους Γεώργιο και Περικλή Λιβιτσάνο, Παραγωγούς

20/12/2021

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821 – 2021

Η Επιτροπή «Πρέβεζα 1821 – 2021» τιμά την επέτειο της Ηρωικής θυσίας
των γυναικών του Σουλίου με κείμενο του συγγραφέα – πολιτικού αναλυτή
Γιώργου Καραμπελιά.

Συνωστισμένες στο Ζάλογγο
του Γιώργου Καραμπελιά

Τις τελευταίες δεκαετίες, η αποσύνθεση των εθνικών ταυτοτήτων και των
«εθνικών μύθων» κατέστη ο κυρίαρχος στόχος των εθνοαποδομητών.

Σύμφωνα με αυτή τη «νέα ιστορία», που έγινε γνωστή ευρύτερα στους
Έλληνες με το βιβλίο της 6 ης Δημοτικού της κας Ρεπούση, θα έπρεπε να
συκοφαντηθεί και το κρυφό σχολειό, η 25 η Μαρτίου, η κατάληψη της Τριπολιτσάς,
τα Ορλωφικά και εν τέλει η ίδια η «κλεφτουριά».

Ιδιαίτερα, θα έπρεπε να αποσιωπηθούν τα επαναστατικά γεγονότα τα οποία
προηγούνται της Επανάστασης του ’21. Διότι αυτά ακριβώς καταδεικνύουν πως
η αφετηρία της παλιγγενεσίας έχει βαθιές ιστορικές ρίζες και το ελληνικό κράτος
δεν αποτέλεσμα απλώς του Ναβαρίνου και των Ευρωπαίων όπως προσπαθούν
να μας πείσουν την τελευταία περίοδο.

Στα πλαίσια λοιπόν της «κατεδάφισης των εθνικών μύθων», προνομιακή θέση
κατέχει η κατάρριψη του «μύθου» των Σουλιωτών, μιας από τις ισχυρότερες
ηρωϊκές αφηγήσεις του νεώτερου ελληνισμού, εξ αιτίας του μακρόχρονου και
ανυποχώρητου αγώνα τους, επί δύο αιώνες, ενάντια στους Τούρκους και της
συμμετοχής τους στην Επανάσταση.

Αυτό το εγχείρημα εκφράζεται κυρίως μέσω της αποσιώπησης –
χαρακτηριστικά, στο ιστορικό ντοκιμαντέρ του Σκάι για την Τουρκοκρατία, στις
αρχές του 2011, εκθειάζεται ο Αλή πασάς και αποσιωπούνται ολοκληρωτικά
οι Σουλιώτες. Τέλος, από άλλους επιχειρείται η ανοικτή αμφισβήτηση του
«εθνικού μύθου» του Σουλίου και των Σουλιωτών.

Οι εθνομηδενιστές ιστορικοί θέλουν να καταδείξουν, παραχαράσσοντας τα
ιστορικά στοιχεία, πως οι Σουλιώτες δεν ήταν τίποτε άλλο παρά πρωτόγονες
φάρες, αλβανικής καταγωγής και γλώσσας. Αν το επιτύχουν, τότε θα έχουν
προσθέσει ένα ακόμα λιθαράκι στο βασικό ιδεολογικό τους εγχείρημα: η εθνική
συνείδηση είναι απούσα πριν από την Επανάσταση. Σύμφωνα με αυτούς το
ελληνικό έθνος διαμορφώνεται μέσω του κράτους είναι κράτος-έθνος και όχι
όπως όλοι ξέρουμε πως το χιλιόχρονο ελληνικό έθνος απέκτησε και κράτος με
την Επανάσταση. Γι’ αυτό εξάλλου γι’ αυτούς οι Σουλιώτες «δεν είναι» Έλληνες,
αλλά «εξελληνίζονται», πολύ μετά τη σύγκρουσή τους με τον Αλή.

Το Ζάλογγο καθίσταται, μαζί με το «κρυφό σχολειό», προνομιακός στόχος του
εθνο-αποδομητικού εγχειρήματος, όπως καταδεικνύεται και από σχετικό κείμενο
του Αλέξη Πολίτη ό οποίος αναφέρει:

Ο Χορός του Ζαλόγγου αποτελεί, μαζί με τις μυθοποιημένες εκδοχές των
κλεφταρματολών και των αλλεπάλληλων εξεγέρσεων κατά των Οθωμανών, το
συμπληρωματικό ταίρι του Κρυφού σχολειού: παιδεία και ανδρεία συνιστούν τα
αγκωνάρια κάθε ιδεολογήματος για την εξαιρετική ελληνική φυλή 1 .

Ο στόχος έχει τεθεί: αφού έχει πλέον ευρύτατα απονομιμοποιηθεί το «Κρυφό
Σχολειό» –δηλαδή, οι αγώνες για την παιδεία στη διάρκεια της
Τουρκοκρατίας–, θα πρέπει το έργο να ολοκληρωθεί με την απονομιμοποίηση
της κλεφτουριάς. Και τι πιο συμβολικό από το Σούλι και τον χορό του
Ζαλόγγου;

Ας προσέξουμε όμως… ο πυρήνας των γεγονότων του Ζαλόγγου υπήρξε. Βέβαια
οι υπερασπιστές κι οι προδότες του Σουλίου, όπως κι οι γυναίκες που
αυτοκτόνησαν, δεν είχαν –εκείνα ακόμα τα χρόνια, 1803– ενταχθεί ολοκληρωτικά
στην εθνική ομάδα των Ελλήνων· Αρβανίτες ήταν, δηλαδή Αλβανοί – αυτό είναι
όμως άλλο ζήτημα. 2 .

Στο Σούλι, λοιπόν, συνωστίζονταν οι «υπερασπιστές» του, οι «προδότες» καθώς
και οι «γυναίκες που αυτοκτόνησαν», κάτι, που όπως δηλώνει, δεν συνιστά αφ’
εαυτού τίποτε το εξαιρετικό. Αποσιωπά, βέβαια, τα μωρά και τα παιδιά που
έριξαν οι Σουλιώτισσες στο βάραθρο, «για να μη γίνουν σκλάβοι στα χέρια των
εχθρών τους», όπως αναφέρει ο περιηγητής Χόλλαντ! Άλλωστε οι Σουλιώτες δεν
ήταν… καν Έλληνες! «Αρβανίτες ήταν, δηλαδή Αλβανοί»!

Στην ίδια κατεύθυνση η συγγραφέας Βάσω Ψιμούλη, αμφισβητεί ακόμα και το
ίδιο το γεγονός της αυτοχειρίας.

Έτσι στρατεύματα του Αλή επιτίθενται αιφνιδιαστικά στους Σουλιώτες που έχουν
καταφύγει στο Ζάλογγο. [ ] Στη διάρκεια της διεξαγόμενης σε στενωπούς και
μονοπάτια του όρους, μάχης, μέρος των γυναικοπαίδων κατακρημνίστηκε είτε
απωθούμενο στην άκρη του γκρεμού από τους οπισθοχωρούντες μαχητές είτε με
απόφαση των γυναικών να προτιμήσουν γι’ αυτές και τα παιδιά τους τον εκούσιο
θάνατο παρά μια οδυνηρή αιματοχυσία και αιχμαλωσία. 3 .

Συνωστισμένοι στη Σμύρνη…, συνωστισμένες στο Ζάλογγο.

Ο Αλέξης Πολίτης συνεχίζει και υποστηρίζει πως το «τι ακριβώς συνέβη στο
Ζάλογγο», το γνώριζαν μόνον όσοι ήσαν παρόντες! Στην ίδια κατεύθυνση, τέλος,
καταδεικνύει τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους πείστηκαν και οι
Ευρωπαίοι για τον «μύθο του Ζαλόγγου»:

Υπάρχει όμως μια δεύτερη εντυπωσιακή ιδιαιτερότητα,: η ευρωπαϊκή καλλιέργεια
του χορού (!)… η λογοτεχνία, πολύ περισσότερο η ρομαντική, θέλγεται από τις
ακραίες καταστάσεις. Το Σούλι, λοιπόν, έχοντας από τη μια μεριά τον άκρο
ηρωισμό κι από την άλλη την άκρα βιαιότητα του Αλή, συνιστούσε εξαίρετο
παράδειγμα, το ίδιο κι ο γυναικείος ηρωισμός – κι εδώ, αν ζητήσουμε τη βοήθεια
της ψυχανάλυσης, ίσως ν’ ανακαλύψουμε κι έναν κρυμμένο ανδρικό ερωτισμό 4 .
Με αυτή την ψυχαναλυτική πινελιά, συμπληρώνεται η εικόνα του «μύθου» και
της εξαιρετικής διάδοσής του στα πέρατα της Οικουμένης. Εκτός από τηναγάπη για τον χορό, συνήργησε και ο κρυμμένος ανδρικός ερωτισμός.
Βεβαίως, η αναφορά και των κομματιασμένων, στα βράχια, μωρών θα
χαλούσε την ερωτική/ρομαντική εικόνα, αλλά γι’ αυτό φροντίζει ο Πολίτης,
απαλείφοντάς τα ολοκληρωτικά από το «κάδρο».

Εν κατακλείδι, ομολογώ πως, πριν καταπιαστώ με το ζήτημα και διερευνήσω τις
σχετικές πηγές, όπως και τα κείμενα των αρνητών του Ζαλόγγου, δεν είχα κάποια
κατασταλαγμένη αντίληψη για το τι συνέβη. Και γνωρίζω ότι, για συμβάντα
τέτοιας τραγικότητας και τέτοιας έντασης, θα κυκλοφορούσαν πολλές εκδοχές,
πολλές φήμες, πολλές μαρτυρίες· έτσι, ακόμα και αν ο «χορός του Ζαλόγγου»
ήταν ένας υπέροχος «μύθος», δεν θα άλλαζα την άποψή μου για τους Σουλιώτες,
τις Σουλιώτισσες και τον ηρωισμό τους, διότι αυτός ο «μύθος» θα αποτελούσε
απλώς τη συμπύκνωσή τους.

Δύο βασικοί παράγοντες με έπεισαν για την πραγματικότητά του:

Πρώτον, η ύπαρξη μιας καταιγιστικής πληθώρας μαρτυριών, καθώς και το
επίπεδο των επιχειρημάτων των εθνομηδενιστών συγγραφέων.

Δεύτερον, το γεγονός ότι μια πράξη υπέρτατης απελπισίας και θάρρους, όταν
μάλιστα εκτελείται συλλογικά, απαιτεί –για να μπορέσει να διεξαχθεί– και τα
«επιθανάτια άσματα», πιθανότατα μοιρολόγια, και το αγκάλιασμα του χορού.

Ας κλείσουμε το σχετικό θέμα με την άποψη ενός ιστορικού που σέβεται το
λειτούργημά του, του Απόστολου Βακαλόπουλου:

Νομίζω ότι ο χορός είναι πραγματικότητα και πρέπει να έγινε από εκείνες τις
Σουλιώτισσες, που από την απελπισία τους είχαν μεταρσιωθή σε ένα είδος
υπεράνθρωπης εξάρσεως και αυτοθυσίας… 5

Αλέξης Πολίτης , «Ο “χορός του Ζαλόγγου”. Πληροφοριακοί πομποί, πομποί αναμετάδοσης,
δέκτες πρόσληψης», στο Μύθοι και ιδεολογήματα στη σύγχρονη Ελλάδα, ΕΣΝΠΓΠ–ΣΜ,
Αθήνα 2007, σσ. 267-298. σ. 282.
2 Α. Πολίτης, «Ο “χορός του Ζαλόγγου”…», ό.π., σ. 282.
3 Β. Ψιμούλη, Σούλι και Σουλιώτες, Εστία Αθήνα 2006 σσ. 439-440.
4 Α. Πολίτης, «Ο “χορός” του Ζαλόγγου…, ό.π., σσ. 282-283.
5 Βλ. A. Βακαλόπουλος, Ιστορία…, ό.π., τ. Δ΄, σ. 624.

13/12/2021

.Αντιπροσωπεία της επιτροπής επιτροπή ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021, ΙΣΤΟΡΙΑ-ΜΝΗΜΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, επισκέφτηκε την Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021, την έκθεση «Η Άρτα το 1821. Έμποροι, τεχνίτες, εταιριστές επαναστάτες», που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και παρουσιάζεται σε κτήριο της προσφάτως αναστηλωμένης ακρόπολης του άστρου Άρτας (Ιτς Καλέ)
Με την ευκαιρία της επίσκεψης στην Άρτα η Επιτροπή επισκέφτηκε στην Δημοτική Πινακοθήκη Άρτας την έκθεση έργων του Γιάννη Μόραλη, με τίτλο "ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ. Στη γενέτειρα", που διοργανώνεται από τον Δήμο Αρταίων σε συνεργασία με την
«Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προβολής της Νεοελληνικής Τέχνης/ Εργαστήριο Γιάννης Μόραλης». Να σημειώσουμε εδώ, πώς ο Γιάννης Μόραλης έζησε μία περίοδο των μαθητικών χρόνων της ζωής του και στην Πρέβεζα. Όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως Γυμνασιάρχης, 1922-27. Γεννήθηκε το 1916 στην Άρτα.
Θεωρούμε λοιπόν πως θα ήταν μία πολύ καλή ιδέα η διοργάνωση και στην πόλη μας μιας έκθεσης με έργα του μεγάλου ζωγράφου, καθώς και μίας έκθεση κειμηλίων της Επανάστασης

18/11/2021

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ
(Μια άλλη βιογραφία του Πρεβεζάνου ήρωα)
Καθώς οδηγούμαστε στο τέλος του 2021 και των επετειακών εορτασμών για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης των Ελλήνων, μπορούμε να πούμε ότι όλοι μας κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς γνωρίσαμε καλύτερα ένα κομμάτι της Ιστορίας μας. Διαπιστώσαμε όμως, ότι οι γνώσεις μας για τους ήρωες και αγωνιστές της Επανάστασης, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι όχι μόνο ελλιπείς, αλλά και λανθασμένες.
Και επειδή αυτή η διαπίστωση αφορά και εμάς, θεωρήσαμε υποχρέωση μας να μιλήσουμε για τον δικό μας ήρωα, τον Πρεβεζάνο Οδυσσέα Ανδρούτσο. Σκοπός μας δεν είναι να αναφερθούμε στα γνωστά βιογραφικά στοιχεία και στις πολεμικές του δραστηριότητες, αλλά σε κάποιες πτυχές της προσωπικότητας του Οδυσσέα Ανδρούτσου, που είναι λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό.
Και πρώτα απ’ όλα η ίδια η εικόνα του, ως ο κλασσικός αγριωπός πολέμαρχος με το παχύ μουστάκι, αδικεί τον Ανδρούτσο. Στο βιβλίο του «Η απολογία του Οδυσσέα Ανδρούτσου» ο Μπάμπης Άννινος περιγράφει, ότι στην πραγματικότητα ο ήρωας ήταν εύσωμος, με μακριά πυκνά ξανθά μαλλιά και ξανθό λεπτό μουστάκι. Είχε βλέμμα μελαγχολικό, σκυθρωπό και ευγενικό και μορφή ήσυχη, που έδειχνε άνθρωπο με αποφασιστικό χαρακτήρα, τολμηρό και έξυπνο. Ο συγγραφέας αιτιολογεί και την περιγραφή του: « Η παρούσα εικών ληφθείσα εκ διασωζομένης ιχνογραφίας, ήτις εσχεδιάσθη απ’ ευθείας παρ’ Άγγλου φιλέλληνος κατά την εποχή του Αγώνος, αποδίδει πιστώς την φυσιογνωμία του Οδυσσέως. Η άλλη δε η συνήθης ήτις αναπαριστά αυτόν με παχύ και ευθύν μύστακα και βλέμμα αγριωπό είναι φανταστική». Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο Τάκης Λάππας, ο οποίος γράφει ότι οι ψεύτικες κι αγριωπές εικόνες, στις οποίες ο Οδυσσέας μοιάζει με θηρίο, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά το 1873, με σκοπό να παρουσιάσουν τον Οδυσσέα ως αμόρφωτο και αγροίκο.
Μια δεύτερη, σχεδόν άγνωστη, πλευρά του ήρωα είναι, η παιδεία του. Ο Οδυσσέας ήταν μέτοχος της Ελληνικής Παιδείας και ανοικτός στις Ιδέες του Διαφωτισμού. Όπως γράφει ο Τ. Λάππας «ο Οδυσσέας ήταν ένα φωτεινό μυαλό, ένας άνθρωπος που ξεπερνούσε κατά πολύ την εποχή του».
Γνωρίζουμε όλοι, ότι ο Ανδρούτσος γεννήθηκε στην Πρέβεζα, και μετά τον αποκεφαλισμό του πατέρα του μετακόμισε στη Λευκάδα, όπου και έζησε με τη μητέρα του μέχρι το 1800. Μητέρα και γιος επέστρεψαν στην Πρέβεζα μετά τον χαλασμό. Έτσι, ο Οδυσσέας μεγάλωσε στα Επτάνησα, που βρίσκονταν ακόμα κάτω απ’ την Βενετική κυριαρχία. Εκεί, σε αντίθεση με άλλους κλεφταρματωλούς, απέκτησε την στοιχειώδη μόρφωση. Καλλιέργησε τα Ελληνικά του και έμαθε ακόμα πολύ καλά τα Αρβανίτικα και τα Ιταλικά. Στο διάστημα 1798- 1800 γνώρισε και συναναστράφηκε με τον ποιητή Ιωάννη Ζαμπέλιο στην Λευκάδα, από τον οποίο διδάχθηκε. Το ίδιο διάστημα γνώρισε επίσης κι άλλους λόγιους ανάμεσα σε κύκλους του νεοελληνικού Διαφωτισμού και τελικά, επηρεάστηκε και ο ίδιος από τις ιδέες του Γαλλικού και Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Ο Ανδρούτσος υπήρξε λάτρης της Ελληνικής Κλασικής Παιδείας. Από επιστολές του φαίνεται, ότι γνώριζε και θαύμαζε τους Έλληνες φιλόσοφους και ήρωες της Αρχαιότητας και κατείχε σημαντικές γνώσεις της Ελληνικής Ιστορίας.

Δείγματα της παιδείας του ήρωα μπορούμε να δούμε από το έργο του, όταν το 1822 ορίσθηκε Τοπάρχης των Αθηνών. Έβαλε σε λειτουργία δύο σχολεία και σχεδίαζε να ιδρύσει Πανεπιστήμιο παρά τις αντιδράσεις της Εκκλησίας. Τον Αύγουστο του 1823 εξέδωσε την Εφημερίδα των Αθηνών. Χαρακτηριστικό είναι, ότι ζήτησε να φέρει στην Αθήνα τον Αδαμάντιο Κοραή και τον Νεόφυτο Βάμβα για ν’ αναβαθμίσουν την παιδεία των Αθηναίων. Έγραφε γι’ αυτό σε επιστολή του στον Νεόφυτο Βάμβα το 1823: «Εις άλλους θέλω περιγράψει πόσα κακά πάσχομεν δια την έλλειψιν των ελληνοσωτηρίων διδασκαλιών, προς εσέ δε λέγω ότι η ελληνική παιδεία έλειψε πολύ απ’ την αγωνιζόμενην Ελλάδα… Όθεν ιδού η αρμωδιοτέρα θέσεις συμπολίτα, να διδάξης των Ελλήνων τα τέκνα, την αρετήν την φιλοπατρίαν, και την σοφία των προγόνων μας».
Λόγω όμως των διώξεων που ακολούθησαν το πνευματικό έργο του Ανδρούτσου δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

Είναι γνωστό, ότι ο Οδυσσέας το 1803 βρέθηκε στην αυλή του Αλή Πασά, όπου έλαβε και την πολιτική και στρατιωτική του Παιδεία. Εκεί διδάχθηκε την πανουργία, την σκληρότητα και την καχυποψία, που επικρατούσε στο σαράι. Εκεί έμαθε να είναι ανελέητος στους εχθρούς του. Όμως εκεί, είχε και Διδάσκαλό του τον διάσημο Ψαλλίδα, που τον μύησε στην Φιλική Εταιρεία.
Οι διδαχές του Ψαλλίδα, καθώς και οι επιδράσεις από τις ιδέες του Διαφωτισμού, τον έκαναν να αποκτήσει την πλέον φωτισμένη συνείδηση του Ελληνισμού. Σε όλη την πορεία του ο Ανδρούτσος δεν έπαψε δείχνει περιφρόνηση στους κοτζαμπάσηδες, αλλά συμπόνια για το λαό. Το ίδιο ανελέητος υπήρξε και σε κρούσματα ληστείας μεταξύ Ελλήνων. Πάνω απ’ όλα ήταν πατριώτης, σύμφωνα με τους όρκους, που είχε δώσει κατά την εισδοχή του στην Φιλική Εταιρεία. Σκοπός της ζωής του υπήρξε η λευτεριά του γένους σε ένα κράτος πραγματικά δημοκρατικό. Αν οι κοτζαμπάσηδες θα ήθελαν να ακολουθήσουν θα ήταν δεκτοί, αλλιώς θα γίνονταν στόχοι γι’ αυτόν όπως και οι Τούρκοι. Το δημοτικό τραγούδι μελοποίησε την ακατάπαυστη πάλη του λαϊκού αγωνιστή κατά των πλουσίων: «Προς σας άρχοντες της Λειβαδιάς προς σας κοτζαμπασήδες, γρήγορα το μουρασελέ λουφέ στα παληκάρια. Βάζω φωτιά στην χώρα σας και καίω τα σαράγια, καπνίζω τις κυράδες σας και τις αρχόντισσές σας».
Αυτός ήταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Δεν ήταν απλά μια σπουδαία στρατιωτική μορφή, αλλά μια ηγετική φυσιογνωμία με δυνατή προσωπικότητα, που προκαλούσε φόβο, όχι μόνο στους Τούρκους, αλλά και στους κοτζαμπάσηδες, σε ένα κομμάτι του Κλήρου, και στους κυβερνητικούς του νέου Ρωμαίικου κράτους, που τον έβλεπαν ως ένα τεράστιο κίνδυνο. Και για αυτό τον λόγο, ξεκίνησαν έναν ανελέητο αγώνα εναντίον του, με σκοπό την συκοφάντηση και τελικά την ολοκληρωτική εξόντωσή του.
Αυτός όμως, πιστός στις αρχές του, παρόλες τις διώξεις, που του ασκήθηκαν, παρέμεινε αμέτοχος του εμφυλίου και της αλληλοσφαγής, που ακολούθησαν μετά την 2η Εθνοσυνέλευση το 1823 στο Άστρος Κυνουρίας. Επέλεξε να μείνει κλεισμένος στην Δρακοσπηλιά του, παραγκωνισμένος και αφορισμένος, να παρακολουθεί τη νέα πατρίδα του, που δεν είχε καμία σχέση με την Ελλάδα, που οραματιζόταν, να ταλανίζεται από εμφύλιους σπαραγμούς. Έβλεπε ότι στη χώρα εκτυλισσόταν η αναξιοκρατία και η πλήρης υποταγή της φτωχής τάξης και των ηρωικών πολεμιστών στους πλουσίους και στην Εκκλησία. Μια εξέλιξη, που, δυστυχώς, ο ίδιος είχε προβλέψει, όπως μαρτυρούν τα λόγια του στην Συνέλευση του Άστρους και που αποτελούν την παρακαταθήκη του προς εμάς, τους νεότερους Έλληνες:
«… να επιθυμώ εθνικάς συνελεύσεις, να αγαπώ δικαίους διοικητάς, να είμαι λάτρης των εναρέτων και φίλος των σοφών, να διψώ την αυτονομία και την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, επιθυμώντας -μόνον και μόνον- Ελληνες να διοικούν και να βασιλεύουν εις Ελληνας…»

Για την ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΕΒΕΖΑ 1821-2021 «ΣΤΟΡΙΑ-ΜΝΗΜΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»
Αναστασία Ε.Κόρρου

03/11/2021

30/10/2021

Τα κρουστά , δώσανε μιά άλλη πνοή...

29/10/2021

Οι βάρκες των ψαράδων στην υποδοχή των κειμηλίων.

27/10/2021

20/10/21 πομπή των κειμηλίων του Μάρκου Μπότσαρη στην παραλία της Πρέβεζας.
Αριστερά η Κωνσταντίνα Βέικου απόγονος του Σουλιότη οπλαρχηγού Λάμπρου Βέικου, δεξιά Κυριακή Σουρτζή του συλλόγου Αγίου Θωμά, κέντρο Νίκος Λύρος.

26/10/2021

Σούλι. “Έσπασε” η κατάρα του Αλή Πασά και ξανακάπνισε η καμινάδα στο Τζαβελαίικο. H ιστορική οικία άνοιξε μετά από 218 χρόνια...

Το σπίτι, το «Τζαβελλαίικο» όπως είναι γνωστό, βρίσκεται χτισμένο βορειότερα και σε ψηλότερο σημείο του παλαιού Δημοτικού σχολείου του Σουλίου, στους πρόποδες της κορυφής Βούτσι και πλήρως εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον. Έξω από αυτό, δεσπόζουν οι προτομές των θρυλικών μορφών του Λάμπρου και της Μόσχως Τζαβέλα.

Η προσπάθεια αποκατάστασης της ιστορικής οικίας στην αρχική της μορφή, ξεκίνησε το 1985 με πρωτοβουλία του κ.Λάμπρου Τζαβέλα, Ταξ/χου ε.α. και 7ου κατά σειρά απoγόνου του Λάμπρου Τζαβέλλα, που φέρει και τ΄ όνομά του. Από τότε ο ίδιος είχε βάλει στόχο να «καπνίσει» και πάλι καμινάδα σπιτιού στο Σούλι, «σπάζοντας» την κατάρα του Αλή Πασά. «Πρόκειται για μία επιθυμία που είχε ο πατέρας μου από μικρός στην ψυχή του. Από τότε που ο παππούς του Στρατηγός Λάμπρος Τζαβέλλας, ήρωας των Βαλκανικών πολέμων 1912-1913 του διηγείτο στην Ναύπακτο τα κατορθώματα των προπαππούδων μας στο Σούλι. Του είχε πει τότε πως πρέπει το Τζαβελλαίικο όταν μπορέσουμε να το ξαναφτιάξουμε ενάντια στην κατάρα του Αλή πασά που όταν πήρε το Σούλι το 1803 είπε να μην ξανακαπνίσει ποτέ Σουλιώτικο τζάκι» λέει στο protothema.gr ο κ. Κωνσταντίνος Τζαβέλας, γιος του κ. Λάμπρου Τζαβέλα και απόγονος 8ης γενεάς του θρυλικού Σουλιώτη, συμπληρώνοντας: «Τα χρόνια πέρασαν από τότε και ήρθε το 1985 το πλήρωμα του χρόνου όπου ένα Καπεταναίικο Σουλιώτικο σπίτι, θα άρχιζε και πάλι να ανασηκώνεται και να ζωντανεύει».

Η προσπάθεια αποκατάστασης της ιστορικής οικίας δεν ήταν εύκολη διαδικασία, αφού όλες οι παρεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν μετά τις σχετικές άδειες και υποδείξεις της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας, μια και ο ιστορικός χώρος του Σουλίου είναι προστατευόμενος. Όλα τα έξοδα αναστήλωσης καλύφθηκαν από την οικογένεια Τζαβέλα, χωρίς καμία οικονομική υποστήριξη απ’ οπουδήποτε όλα αυτά τα χρόνια.

Πρώτη μας κίνηση ήταν η διάνοιξη του δρόμου το 1987 μέχρι το σπίτι διότι ήταν αδύνατη η μεταφορά των βαρέων υλικών για την επισκευή του σπιτιού. Όταν ξεκινήσαμε η οικία ήταν ερειπωμένη με την ΝΔ του πλευρά να έχει καταρρεύσει. Με την πρώτη παρέμβασή μας έγινε η αποκατάσταση όλης της ΝΔ πλευράς του σπιτιού. Η τοίχοι σηκώθηκαν πιο ψηλά σε όλο το οίκημα κι ευθυγραμμίστηκαν, ώστε να είναι έτοιμοι για να δεχτούν την στέγη. Ενισχύθηκαν περιμετρικά με οπλισμένο δοκάρι από σκυρόδεμα που ήταν ορατό μόνο από μέσα. Αποκαταστάθηκαν και στερεώθηκαν και πολλά άλλα σημεία τοιχοποιίας που ήταν έτοιμα να καταρρεύσουν. Καθαρίστηκαν τα κάτω δωμάτια ώστε να είναι έτοιμα για να στρωθεί αργότερα πέτρα. Ακολούθησε η αποκατάσταση της παλαιάς πετρόχτιστης μάντρας του βόρειου μέρους του περιβόλου της Οικίας» λέει ο κ.Τζαβέλας.

Μετά το 2008 ακολούθησε η κατασκευή της στέγης, πάντα με τις υποδείξεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας και η εσωτερική αρμολόγηση του κτιρίου με ειδικά υλικά και στους τέσσερις χώρους, ενισχύοντας ταυτόχρονα το κτίριο λόγω του βάρους της στέγης. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησα εργασίες αποκατάστασης καθαρισμών και αποψίλωσης του περιβάλλοντα χώρου και η τοποθέτηση ιστού σημαίας στον χώρο των προτομών.

Η τελική φάση αποκατάστασης των εσωτερικών χώρων, προκειμένου η ιστορική οικία των Τζαβελλαίων να είναι λειτουργική, έγινε το 2020 με την κατασκευή των τζακιών, των ξύλινων παραδοσιακών κουφωμάτων και πατωμάτων, την στρώση πλακών, τις ηλεκτρολογικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις.

Τελικά στις 21 Μάϊου 2021 «ξανακάπνισε» σπίτι στο Σούλι, με τον κ.Λάμπρο Τζαβέλα ν’ ανάβει την φλόγα στο τζάκι του αποκατεστημένου σπιτιού, «σπάζοντας» την κατάρα του 1803 από τον Αλή Πασά. «Ανήμερα του Αγίου Κωνσταντίνου, αξιωθήκαμε με μερικούς φίλους, που τους ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία τους, να κάνουμε το πρώτο τάμα πραγματικότητα πού ήταν το άναμμα του τζακιού ενάντια στην κατάρα του Αλή Πασά. Ο πατέρας μου γεμάτος συγκίνηση έβαλε φωτιά και κάπνισε την καμινάδα αγαλλιάζοντας τις ψυχές όλων των προγόνων μας Σουλιωτών» λέει ο κ.Τζαβέλας.

Σπίτι - μουσείο

Σήμερα Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2021 ανοίξε κ’ επίσημα τις πόρτες του η κατοικία του θρυλικού καπετάνιου, όπου και θα επιστρέψουν μόνιμα τα ιστορικά κειμήλια δύο Σουλιώτικων οικογενειών στην πατρογονική τους γη. Του Λάμπρου Τζαβέλα και του Κίτσου Μπότσαρη, τα οποία θα εκτίθενται σε χώρους της κατοικίας που θα λειτουργήσει και ως ιστορικό μουσείο. Στις 11:00 πρωί θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια από την οικογένεια Τζαβέλα.

«Στο ταξίδι αυτό του χρέους που η οικογένειά μας ξεκίνησε πριν από 36 χρόνια, έχει δώσει πάνω από όλα την ψυχή της και θα συνεχίσει μέχρι να ολοκληρωθεί το Τζαβελλαίικο και να αποτελέσει θαυμαστό μνημείο του Σουλίου και πόλο έλξης για τον κάθε ταξιδευτή στην περιοχή. Στην Οικία Τζαβελλαίων κάθε χρόνο θα εκτίθενται τα κειμήλια της οικογενείας μας και θα συμμετέχει σε εορταστικά δρώμενα και εκδηλώσεις με σκοπό την ανάδειξη και την αποκατάσταση του ευρύτερου Ιστορικού χώρου του Σουλίου» επισημαίνει ο κ. Κωνσταντίνος Τζαβέλλας. απόγονος 8ης γενεάς του Καπετάν Λάμπρου Τζαβέλλα.

Κείμενο : Πρώτο Θέμα
Φωτογραφίες ManisGeo