26/12/2021
බටහිර මෙන්ම බෞද්ධ ආර්ථික දර්ශනයට අනුව සලකා බැලුවත් ධනය යනු ජීවිතයට අත්‍යවශම සාධකයකි. සාර්ථක ගිහි ජීවිතයකට එය ඉතා හොඳ දෙයකි. නමුත් ධනය කොතරම් හොඳ වුවත් නරක පුද්ගලයා අතට ඒ ධනය පත් වූ වහාම ඒ ධනය භයානක දෙයක් බවට පත් විය හැක. එමෙන්ම පිරිහීමේ දොරටුවකට මූලික සාධකයක් හෙවත් මිනිසාට හානිකර දෙයක් බවට පත්විය හැකිය. තවත් විටෙක බුදුන් වහන්සේ මිළ මුදල් සහ ධනය සර්පයෙකුට උපමා කර ඇත. මේ හේතු නිසා ධනය, ධාර්මිකව නිශ්පාදනය කළ යුතු බවත් යහපත් අයුරින් රැස්කල ධනය වියදම් කළ යුතු ආකාරයන් ගැනත් බුදුන් වහන්සේ සිඟාලෝවාද වැනි සූත්‍ර ඇසුරෙන් පවා ගිහි සමාජයට පෙන්වා දෙන සේක.
"උට්ඨාන විරියාධි ගතා - බහා බල පරිචිතා- සේදා වක්ඛිත්තා-ධම්මිකා ධම්ම ලද්ධා භෝගා"'
උත්සාහයෙන්, විර්යයෙන්, බාහු බලය යොදවමින්, දහඩිය හෙළීමෙන්, ධාර්මික රැකියාවල නිරත වෙමින්, ධනය රැස්කළ යුතුය.
"භෝගේ සංහර මානස්ස - භමරස්සේව ඉරියතෝභෝගා සන්නිච යං යන්තී - වම්මිකෝ වූප චීයතීඒවං භෝගේ සමාගන්ත්වා - අලමත්ථෝ කුලේ ගිහී"
එසේම, "මල නොතලා රොන් රැස්කරන බඹරෙකු සේ", කිසිවෙකුට කරදරයක් නොවී කාටවත් අතනොපා ජීවත් වීමට ධනය හරි හම්බ කරන ගිහි පුද්ගලයා බුද්ධිමත් මෙන්ම යහපත් පුද්ගලයෙකි.
මේ අයුරින් බුද්ධිමත් ලෙස ධනය පරිහරණය කිරීම, ප්‍රශංසා ලැබිය යුතු කටයුත්තක් බවත්, පංචඉන්ද්‍රීන් පිනවීමේ අදහසින් යුක්තව අධික ආශාවෙන් තණ්හාව පෙරටු කොට ගෙන රැස් කරන ධනය බෞද්ධ ආර්ථික දර්ශනය හෙළා දකින අතර එය පිළිකුල් කරයි. මේ අනුව මෙලොව දියුණුව මෙන්ම පරලව යහපත සඳහා ද ඉතා පිරිසිදුව අවංකව උපයා ගත් ධනය ධාර්මිකව උපයා පරිභෝග කළ යුතු ය.
තෙරුවන් සරණයි !
