Museum en Werkplaats Houtstad IJlst aan het water nabij Houtzaagmolen De Rat en de Fontein te IJlst
Stichting Museum en Werkplaats Houtstad IJlst is opgericht in 2016. Doelstelling is de rijke industriële geschiedenis van IJlst zichtbaar te maken en daarmee de kennis van hout te verbreiden. Een aantal jaren functioneerde een uniek museum in IJlst namelijk: Museum Nooitgedagt IJlst. Gaandeweg bleek echter dat een zelfstandig bestaan voor dit museum op te kleinskalig was.
Inmiddels profileerde IJlst zich als "Houtstad IJlst" vanwege zijn rijke historie met de houthandel en het bouwen van houten schepen vanaf de middeleeuwen.
Naast Houtzaagmolen de Rat kwam een terrein vrij dat zich uitstekend leende voor een nieuw museumgebouw. De gemeente Zuidwest Friesland kwam de stigting te hulp, door aan te geven dat onze plannen naadloos in het Friese Merenproject kleine kernen van de provincie Friesland zou kunnen passen.
Inmiddels is een uniek en fantastisch gebouw opgericht. Het energie neutrale gebouw bestaat uit 9 houten kubussen van 6 x 6 x 6 meter. Het ontwerp is van architect Haiko Meijer van bureau Onix uit Groningen. Haiko Meijer is ook de medeontwerper van de houten bruggen in de rondweg van Sneek.
Nu staat er een houten gebouw met een indrukwekkend bintwerk van balken van 30 x 30 centimeter! Daarmee wordt duurzaam bouwen duidelijk zichtbaar. De houten constructie is volledig in het zicht gelaten. De feestelijke opening vond plaats op 21 april 2018
De historische waarde van Houtzaagmolen De Rat in combinatie met het nieuwe gebouw is de grote uitdaging hout als duurzaam materiaal meer in de belangstelling te brengen. Hout; niet alÂleen als traditioneel materiaal, maar ook als modern constructiemateriaal met nieuwe toepassingsmogelijkheden.
De functie van het nieuwe gebouw als Museum en Werkplaats Houtstad-IJlst is educatief en recreatief van aard. Er is een grote museale ruimte, waar de industriële historie van IJlst het belangrijkste thema is. Daarbij neemt de collectie van Nooitgedagt IJlst; beitels schaatsen en speelgoed, een belangrijke plaats in. Een blikvanger is het grote zaagraam van voormalig houthandel Oppedijk, dat op gezette tijden zal worden aangedreven door een stoommachine. Verder zijn er ruimtes waar vooral met hout gewerkt kan worden, met name voor kinderen zijn er speciale leerdagen. Bezoek aan Museum en Werkplaats is dan ook bij uitstek voor families een unieke belevenis.Vanuit het gebouw heeft u schitterend zicht op de molen en het water De Geeuw richting Sneek.
