Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK

Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK PDK KPCK tworzą specjaliści zajmujący się historią, historią sztuki i architektury, popularyzujący wiedzę o dziejach i zabytkach woj. kujawsko-pomorskiego.

Wydawnictwa KPCKPrzewodniki z serii : Kierunek Kujawsko-PomorskieOd 2016 roku Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK co ...
04/01/2025

Wydawnictwa KPCK
Przewodniki z serii : Kierunek Kujawsko-Pomorskie

Od 2016 roku Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK co roku wydaje przewodniki poświęcone wybranym zabytkom województwa kujawsko-pomorskiego. Wszystkie są bogato ilustrowane, poprzedzone merytorycznym wstępem, mapa sytuacyjna pozwala zlokalizować zabytek, a różnorodne tematy zachęcają szerokie grono odbiorców. I tak możecie przeczytać m.in. o „Kościołach ewangelickich i poewangelickich”, „Siedzibach władz miejskich”, „Dworach i pałacach”, „Świątyniach, Szlakiem architektury drewnianej", czy "Zamkach Gotyckich".
Przewodniki mają format kieszonkowy, przyjemne kredowe karty oraz bardzo dobrej jakości kolorowe fotografie. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie kpck.pl. Zapraszamy do naszej siedziby na pl. Kościeleckich 6 w Bydgoszczy lub do zamawiania drogą mailową: [email protected]

Życzymy przyjemnej lektury.

Wieża ciśnień- milczący, monumentalny świadek przeszłości.Wieża ciśnień to budynek w formie wieży, na którego szczycie z...
02/01/2025

Wieża ciśnień- milczący, monumentalny świadek przeszłości.

Wieża ciśnień to budynek w formie wieży, na którego szczycie znajduje się zbiornik na wodę. Służył do zapewnienia stabilnego ciśnienia wody w wodociągu. W samym województwie kujawsko-pomorskim istnieje jeszcze około 78 takich budowli. Wykorzystywane były jako podstawowe urządzenia do rozprowadzania wody, bądź jako dodatkowe urządzenie zapewniające wodę w momentach nasilonego zapotrzebowania. Miały również charakter urządzenia rezerwowego- w sytuacji awarii, lub były zbiornikiem wyrównawczym. Jako, że powstawały na pod koniec XIX w., lub na przełomie wieków zwracano uwagę na ich estetykę. Kopulaste dachy, blanki, łuki półokrągłe i ostre, gipsowe dekoracje ornamentalne i roślinne. Nader często ozdobą był fantazyjny układ cegły. Powszechne były boniowania, dekoracyjne obramienia okien oraz profilowane gzymsy.
Najbliższa naszemu sercu, jako mieszkańcom Bydgoszczy, jest wieża znajdująca się na ul. Filareckiej 2- jeden z oddziałów Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy (il. 1-6). Można tam zobaczyć bardzo ciekawe eksponaty związane z wyposażeniem dawnych łazienek i toalet, drewniane rury wodociągowe, archiwalne dokumenty i zdjęcia.
Teren pod budowę miasto odkupiło 23 września 1898 r. od Alberta Gabriela, a już w maju 1899 r. rozpoczęto prace budowlane. Nadzorował je inż. John v. Zeuner- wykonanie armatury, a prace budowlane prowadziła firma „Wilhelm Rothe un Cie.” z Güsten. Trwały dokładnie rok.
W 1991 r. Stowarzyszenie Artystyczne „Wieża Ciśnień” zaadaptowało budowlę na swoją siedzibę. Obecnie jest to własność spółki „Miejskie Wodociągi i Kanalizacja” i znajduje się tam muzeum.
Większość wież w województwie kujawsko-pomorskim jest w stanie „spoczynku”, ale i przy okazji w stanie postępującej ruiny. Najczęściej nie ma pomysłu i funduszy na ich wykorzystanie, remont i przystosowanie.


Tekst: Anna Maj
Fotografie: fotopolska.eu; Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa; muzeum.ciechocinek.pl; zabytek.pl; Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa opracowana 4-6.12 1993 r. – Krzysztof Bartowski; 10.04.1992 r.- Ewa Sekuła- Tauer, Krzysztof Bartowski, Emanuel Okoń

W Nowym Roku Życzymy Państwu wszelkiej pomyślności ! :)Mamy nadzieję, że będą Państwo czas spędzać z nami równie miło co...
01/01/2025

W Nowym Roku Życzymy Państwu wszelkiej pomyślności ! :)

Mamy nadzieję, że będą Państwo czas spędzać z nami równie miło co w latach ubiegłych. Szczęśliwego Nowego Roku :)

Obrazy: pocztówki noworoczne, Polona

Śladami kujawsko-pomorskich twórców (14) – Zdzisław Reszelewski41 lata temu (27 grudnia 1983 roku) zmarł Zdzisław Reszel...
30/12/2024

Śladami kujawsko-pomorskich twórców (14) – Zdzisław Reszelewski

41 lata temu (27 grudnia 1983 roku) zmarł Zdzisław Reszelewski (ur. 1943) – tłumacz, poeta i krytyk literacki.

Reszelewski jest postacią dla szerszej publiki słabo rozpoznawalną, jednak wielu z nas (a zapewne wszyscy miłośnicy poezji i literatury pięknej) trzymali w swoich dłoniach tłumaczenia jego autorstwa.

Urodzony w Mogilnie, do Bydgoszczy trafił w 1974 roku (pozostał tu do swojej śmierci) i związał się z redakcją „Faktów”. Był postacią nietuzinkową i cennym „nabytkiem” dla redakcji bydgoskiej gazety, bo znał kilkanaście języków, w tym wiele egzotycznych (przekładał m.in. autorów indyjskich piszących w kilku narzeczach). Językowe umiejętności sprawiły, że współpracował z wieloma polskimi („Życie literackie”, „Przekrój”, „Przyjaciółka”) i zagranicznymi (z Nowej Zelandii, Mongolii, Australii) czasopismami.

Do jego najbardziej znanych tłumaczeń należą, m.in.: „Pięć godzin z Mariem” Miguela Delibesa (z j. hiszpańskiego), „Miliony Fairfaxa” Alana Winningtona (z j. angielskiego), czy też „Nazywano ją En” Tomie Oohara (z j. japońskiego).

W naszej facebookowej galerii prezentujemy kilka okładek przekładanych przez niego dzieł.

Opracował: Mateusz Soliński

Ilustracje:
Zdzisław Reszelewski, źródło: Bydgoski Leksykon Literacki, Bydgoszcz 2015
Okładki książek, źródło: lubimyczytac.pl

Bydgoszcz sprzed stu lat (7)SylwesterŚwięta Bożego Narodzenia już za nami, koniec roku zbliża się wielkimi krokami, a wr...
27/12/2024

Bydgoszcz sprzed stu lat (7)

Sylwester

Święta Bożego Narodzenia już za nami, koniec roku zbliża się wielkimi krokami, a wraz z końcem roku pora na wieczór sylwestrowy. Wielu z nas spędza go w domach w gronie rodziny oraz znajomych. Inni wolą wyjść i przywitać Nowy Rok na koncertach czy też balach. Nie wiadomo jednak, które miejsce wybrać. Gdzie będziemy bawić się najlepiej? Czy będzie to okazała sala, czy też może jednak lepsza okaże się kameralna kawiarnia? Nie są to bynajmniej pytania nowe? W przeszłości bydgoszczanie mieli również do wyboru wiele miejsc, w których mogli spędzić ten wyjątkowy wieczór. W ramach naszego cyklu „Bydgoszcz sprzed stu lat” zapraszam więc do cofnięcia się o wiek i obejrzenia kilku ogłoszeń promujących bale sylwestrowe w „Dzienniku Bydgoskim”.

Opracował: Krystian Strauss
Wycinki prasowe z Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej

Boże Narodzenie w Dzienniku BydgoskimJak zostało to już wspomniane we wczorajszym poście świąteczny czas był (i jest) ok...
25/12/2024

Boże Narodzenie w Dzienniku Bydgoskim

Jak zostało to już wspomniane we wczorajszym poście świąteczny czas był (i jest) okazją dla prasy aby zmienić szatą graficzną swoich tytułów. Poniżej jeszcze kilka bożonarodzeniowych ilustracji: rysunków, grafik i motywów graficznych publikowanych na łamach Dziennika Bydgoskiego w latach 1913-1938, które pozwalja nam pozostać atmosferze tego szczególnego czasu.

Opracował: Mateusz Soliński

Ilustracje: Dziennik Bydgoski (1913-1928), źródło: KPBC

Święta Bożego Narodzenia na łamach bydgoskich czasopism w okresie 20lecia                       międzywojennego.Podobnie...
24/12/2024

Święta Bożego Narodzenia na łamach bydgoskich czasopism w okresie 20lecia międzywojennego.

Podobnie jak dziś dzienniki, czasopisma regionalne i ogólnopolskie, w tak szczególne święta umieszczały na swoich łamach wyjątkowo dekoracyjne, okolicznościowe zdjęcia i ilustracje. Zaczerpnięte z dawnych obrazów, rycin lub zaprojektowane na nowo. Często obok znajdowały się życzenia, fragment kolędy czy cytaty z Pisma Świętego. Dekorowane bordiurą, wstążką, odświętną ramką. Zachęcam do chwili zadumy nad załączonymi ilustracjami. Pokazują nie tylko świąteczny klimat, humor, ale również sytuację polityczną, społeczną w kraju tego okresu.
Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK w Bydgoszczy składa Państwu życzenia Zdrowych i spokojnych Świąt Bożego Narodzenia, pełnych radości i rodzinnej atmosfery. Niechaj Wam choinka pachnie przez cały okres świętowania, stół ugina się zastawiony smakołykami, a czas powoli płynie w miłym towarzystwie rodziny i przyjaciół.

Tekst: Anna Maj
Ilustracje: „Dzienni Bydgoski”; „Dzień Pomorski”; „Ilustrowany Kurier Polski”; „Kurier Bydgoski”; „Mały Posłaniec”; „Ziemia Pomorska”, dostęp: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Karp na wigilię (1934)Jutro przypada wigilia Świąt Bożego Narodzenia, która w Polsce obchodzona jest niezwykle uroczyści...
23/12/2024

Karp na wigilię (1934)

Jutro przypada wigilia Świąt Bożego Narodzenia, która w Polsce obchodzona jest niezwykle uroczyście. Obcokrajowcy zwracają uwagę, że część z nas świętuje wieczór wigilijny bardziej niż święta właściwe… Ale co tam, nie znają się 😉.
Tak już się utarło, że w wielu domach na kolacji wigilijnej króluje karp. Wyjątkowość owego karpia nie kryje się bynajmniej w samej rybie, ale w tym, że jest ona przygotowywana tylko raz w roku – w wigilię. Każda gospodyni i każdy kucharz stara się pozyskać karpia „idealnego”, przy czym każdy oczekuje czego innego od owego ideału. Doświadczeni wiedzą też, gdzie i od kogo pozyskać taką rybę, i to akurat nie zmieniło się od dziesięcioleci.
W Bydgoszczy w dwudziestoleciu międzywojennym był to tak samo palący problem jak i dziś. Rybacy i kupcy rybni w okresie świątecznym byli oblegani. Nie przeszkadzało to jednak reklamować swojego interesu. Wszak od przybytku głowa nie boli. W ten sposób, przed 90 laty, postąpił kupiec rybny, p. Franciszek Cieszyński, który prowadził wędzarnię przy ul. Władysława Łokietka 17 oraz jatkę rybną w naszej Hali Targowej. Można sądzić, że była to inwestycja, która bardzo szybko się zwróciła 😊.

Opracował: Adam Szefer
Ryciny: 1. Anons z „Dziennika Bydgoskiego”, 1934, nr 294; 2. Bydgoska Hala Targowa, pocztówka, Polona.

Region sprzed stu lat (I)Pomnik w PakościW regionie pamięć o Powstaniu Wielkopolskim była przed II wojną światową mocno ...
20/12/2024

Region sprzed stu lat (I)

Pomnik w Pakości

W regionie pamięć o Powstaniu Wielkopolskim była przed II wojną światową mocno kultywowana. Tak też działo się w Pakości. Na początku stycznia 1919 r. z miasta tego w kierunku Inowrocławia wyruszył oddział powstańców pod dowództwem Władysława Poczekaja.

Sto lat temu wydarzenie to planowano uświetnić wystawieniem pomnika. W tym czasie działał już powołany w tym celu komitet. Jego działania przyniosły jednak jedynie efekt w postaci usypania małego kopca i wystawienia nagrobka.

Dlatego też 20 grudnia 1924 r. z inicjatywy prezydenta Bydgoszczy, a jednocześnie prezesa Związku Powstańców i Wojaków Bernarda Śliwińskiego zwołano w ratuszu w Pakości specjalne spotkanie. W jego trakcie wyłoniono komitet wykonawczy oraz komitet honorowy budowy pomnika. Mieli go zaprojektować Karol Mondral oraz Franciszek Siemiradzki. Planowano, aby monument stanął na rynku.

Ostatecznie pomnik wystawiono dopiero w 1937 r., przy ul. Inowrocławskiej 3, obok klasztoru franciszkanów. Wieńczy go rzeźba orła białego rozrywającego kajdany. Na pomniku umieszczono tablice informującą, że to właśnie w tym miejscu proboszcz Józef Kurzawski pobłogosławił powstańców z Pakości. Monument został zniszczony przez Niemców w 1939 r. Odsłonięto go powtórnie po II wojnie światowej.

Należy dodać, że w 1937 r. powstała również tablica zawieszona na kamienicy przy Rynku 30. Upamiętnia ona miejsce, w którym pakoscy powstańcy ślubowali wierność Polsce oraz swojemu dowódcy. Tablica ta została ponownie odsłonięta w 1945 r.

Ponadto w centrum tutejszego cmentarza parafialnego znajduje się grób powstańczy. Nagrobek, wystawiony wiosną 1939 r,, posiada formę okazałego prostopadłościennego monumentu, zwieńczonego krzyżem. Pomnik został ozdobiony czapką powstańczą i dwiema skrzyżowanymi szablami. Poniżej umieszczono dwie tablicę z nazwiskami 12 pochowanych tu powstańców. Nagrobek został odrestaurowany w biezącym roku.

Opracował: Krystian Strauss
Fotografie: Archiwum Pracowni Dziedzictwa Kulturowego

Publikacje Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w BydgoszczyW latach 1905-1907 na tak zwanej skarpie Szwedowskiej zosta...
19/12/2024

Publikacje Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w Bydgoszczy

W latach 1905-1907 na tak zwanej skarpie Szwedowskiej został wzniesiony budynek sierocińca ufundowany przez Heinricha Dietz’a. Darczyńca w swym testamencie hojnie obdarował miasto finansując utrzymanie szpitala miejskiego funkcjonującego ówcześnie przy obecnej ul. Grodzkiej 43, oraz budowę, urządzenie i utrzymanie miejskiego sierocińca przy obecnej ul. Traugutta 5. Heinrich prowadził skład żelaza sztabowego, blachy i innych przedmiotów metalowych. Jako człowiek zamożny zajął się działalnością polityczną oraz społeczną jako radca w bydgoskim magistracie.

O postępowaniu wykonawczym testamentu Dietz’a, planach budowy i wyposażeniu możecie przeczytać w artykule Bogny Derkowskiej- Kostkowskiej i Lecha Łbika „Historia założenia i budowy dawnego sierocińca Henryka Dietza do 1920 roku” w "Materiałach do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu", z. 20, 2019. Wydawnictwo jest dostępne w KPCK, plac Kościeleckich 6 lub możecie zamówić pod adresem [email protected].
Serdecznie zapraszamy do lektury!

Tekst: Anna Maj
Ilustracje: "Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu", z. 20, 2019; „Dom na szwederowskiej skarpie”, P. Grzybowski, K. Marszałek, J. Brzozowska. Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Symptom nowoczesności (1864)Jest 18 XII 1864 roku, Bydgoszczanie, ba cała Europa i obie Ameryki, szykują się do Świąt Bo...
18/12/2024

Symptom nowoczesności (1864)

Jest 18 XII 1864 roku, Bydgoszczanie, ba cała Europa i obie Ameryki, szykują się do Świąt Bożego Narodzenia. Czas nieco zwalnia, prym wiodą przygotowania, porządki i zakupy. Do Bydgoszczy przyjechał cyrk, a miłośnicy teatru oczekują na zmianę repertuaru w Teatrze Miejskim. W reklamach dominują zabawki, ozdoby świąteczne, słodycze, kursy tańca i wszystko to co tworzy „magię świąt”. No prawie wszystko… w „Bromberger Zeitung” odnajdziemy też coś co burzy ten obraz przygotowań i oczekiwania. Mianowicie – sylwestrowy bal maskowy. Bale maskowe nie były same w sobie niczym niezwykłym, lecz organizowane były nieco później – po Nowy Roku.
Niby 2 dni przesunięcia wstecz nie wiele znaczą, ale niosą za sobą pewne konsekwencje. Przygotowania do balu, jego rozreklamowanie przypadało na okres tradycyjnych przygotowań do świąt. Uroczystości zaczęły się nakładać, choć jeszcze ze sobą nie konkurowały, lecz następowały po sobie. Zbiegiem czasu zaczęło się to zmieniać. Wytworzyła się konkurencja pomiędzy uroczystościami świeckimi i uświęconą tradycją. Wiąże się to z tym, że wiek XIX przyniósł większej liczbie ludności „czas wolny”, który wykorzystywano między innymi dla własnej przyjemności. Kolejne dziesięciolecia utrwaliły ten stan i zwiększyły pulę osób, które, mogą nim swobodnie dysponować.
Obecnie kiedy posiadamy relatywnie dużo wolnego czasu (w stosunku do przodków), przy bardzo szybkim tempie życia i jego komercjalizacji, Święta Bożego Narodzenia w dyskontach zaczynają się już 31 października, a karnawał trwa cały rok 😉. I nie jest o nic negatywnego, to tylko cecha charakterystyczna obecnych czasów.

Opracował: Adam Szefer
Rycina: Ogłoszenie o balu maskowym, „Bromberger Zeitung”, 1864 nr 297

Już w najbliższy czwartek, 19 grudnia 2024, godz. 18:00, ostatnie w tym roku Spotkania z Historią. Serdecznie zapraszamy...
17/12/2024

Już w najbliższy czwartek, 19 grudnia 2024, godz. 18:00, ostatnie w tym roku Spotkania z Historią. Serdecznie zapraszamy :)

Śladami kujawsko-pomorskich twórców (14) – Maksymilian Grzegorz2 lata temu (13 grudnia 2022 roku) zmarł Maksymilian Grze...
16/12/2024

Śladami kujawsko-pomorskich twórców (14) – Maksymilian Grzegorz

2 lata temu (13 grudnia 2022 roku) zmarł Maksymilian Grzegorz (ur. 1935) – historyk, wykładowca akademicki.

Urodził się w Świeciu. Studiował historię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego zainteresowania badawcze koncentrowały się wokół okresu średniowiecza i problematyki związanej z Zakonem Krzyżackim. Tych zagadnień dotyczyły też jego prace naukowe: doktorat (1967 r.) i dysertacja habilitacyjna (1984 r.).

Był członkiem zespołu opracowującego, wielotomowego już dziś, „Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu” (ziemia chełmińska oraz Pomorze Gdańskie) w Instytucie Historii PAN.

Do Bydgoszczy Maksymilian Grzegorz trafił w 1989 roku podejmując pracę na ówczesnej Wyższej Szkole Pedagogicznej. I od tego momentu stał się jednym z głównych „spirytus movens” kształtowania się akademickiego środowiska historycznego w Bydgoszczy. Jego przybycie do Bydgoszczy, związane z utworzeniem studiów historycznych na WSP, zaowocowało powołaniem Instytutu Historycznego i w konsekwencji uzyskaniem prawa do nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie historii przez bydgoską uczelnię. W 2004 r. Maksymilian Grzegorz uzyskał tytuł profesorski.

Nie zapominajmy również o wkładzie prof. Grzegorza w popularyzowanie historii i kultury swoich własnych, rodzimych okolic. Maksymilian Grzegorz był współautorem pierwszego tomu „Dziejów Świecia nad Wisłą i jego regionu”.

Opracował: Mateusz Soliński

Ilustracje:
Prof. Maksymilian Grzegorz, źródło:http://xn--extrawiecie-ifc.pl/

Bydgoszcz sprzed stu lat (6)W międzywojennej Polsce większość osób o odpowiednio wysokim statusie materialnym zatrudniał...
13/12/2024

Bydgoszcz sprzed stu lat (6)

W międzywojennej Polsce większość osób o odpowiednio wysokim statusie materialnym zatrudniało służbę domową. Osoby takie często posiadały również samochody. Były one wyrazem przedwojennego statusu. Wielu z majętnych Polaków, z reguły dla przyjemności, prowadziło je samodzielnie. W dobrym, wielkopańskim tonie, było jednak zatrudnianie szofera, który należał do służby.

Sto lat temu, 7 i 8 grudnia 1924 r. w Bydgoszczy odbył się zjazd szoferów. Celem spotkania było utworzenie silnego związku zawodowego, który zrzeszałby dotychczasowe mniejsze organizacje. W wydarzeniu uczestniczyło około 50 osób z Bydgoszczy, Torunia, Poznania Grudziądza, Starogardu oraz Inowrocławia. Obradom przewodniczył redaktor Jan Teska, a do zebranych przemawiał m.in. poseł Chrześcijańskiej Demokracji Edmund Bigoński oraz prezes bydgoskiego związku szoferów pan Dzbański. Omówili oni sytuację szoferów w Polsce, zwracając uwagę na liczne problemy z jakimi musiała się borykać ta grupa zawodowa. Zwrócono uwagę na szykany ze strony władz, złe traktowanie przez właścicieli samochodów oraz negatywny wizerunek szoferów w prasie.

Zjazd pomimo pozytywnego przebiegu nie przyniósł oczekiwanych efektów. Nie stworzono jednolitej organizacji. Przyjęto jedynie kilkupunktową rezolucję wg. której uważano za konieczne przeciwdziałanie problemom szoferów . Wyłoniono też komisję porozumiewawczą, która miała działać na rzecz wcielenia rezolucji w życie.

Opracował: Krystian Strauss
Zdjęcia: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Wydawnictwa Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w BydgoszczyWielkimi krokami zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Ws...
12/12/2024

Wydawnictwa Pracowni Dziedzictwa Kulturowego KPCK w Bydgoszczy

Wielkimi krokami zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Wszyscy szukamy upominków dla najbliższych, przyjaciół, koleżanek i kolegów. W związku z tym mamy dla Państwa świetną propozycję. Nasze wydawnictwa to szeroki wybór Przewodników z serii: "Kierunek Kujawsko-Pomorskie", drobnych wydawnictw "Miniwyprawy. Pomorze i Kujawy", czy ciekawe artykuły w Materiałach do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu. Z pewnością to świetny upominek dla wielbicieli kultury i sztuki naszego regionu. Zapraszamy więc do siedziby KPCK na placu Kościeleckich 6 od 8.00 do 17.00. Zmówienie można również złożyć internetowo na adres [email protected]. Zapraszamy również do kontaktu bezpośredniego (52) 585 15 02 wew. 116.

Tekst: Anna Maj
Foto: Anna Maj

Wspomnienie bydgoskich Żydów (1884)Do wybuchu II wojny światowej Europa Środkowo-Wschodnia charakteryzowała się tym, że ...
11/12/2024

Wspomnienie bydgoskich Żydów (1884)

Do wybuchu II wojny światowej Europa Środkowo-Wschodnia charakteryzowała się tym, że na jej obszarze mieszały się różne etnosy i religie. Stąd nie powinna nas dziwić obecność w Bydgoszczy katolików, ewangelików, prawosławnych i izraelitów. Owa mieszanka kulturowa nie ograniczała się tylko do sąsiedztwa, ale i wzajemnego podpatrywania zwyczajów, a niekiedy konfliktów. W czasach pruskich podejmowano próby oswojenia chrześcijańskiego otoczenia z obecnością Żydów. Stąd w bydgoskiej prasie – szczególnie w: „Ostdeutsche Presse” – szerzej informowano o zwyczajach i świętach religii mojżeszowej.
W ten sposób dochodzimy do sedna dzisiejszego posta, bowiem dokładnie 140 lat temu, wspomniana gazeta, poinformowała Bydgoszczan o tym, iż nazajutrz rozpocznie się Chanuka (tzw. święto świateł). Wobec tego przypomniano czytelnikom o genezie tego święta – powstaniu Machabeuszów przeciw Seleucydom. Podkreślono również, że z tej okazji świętowanie w synagodze zainauguruje utwór „Makabeusze” – marsz skomponowany przez Rubinsteina. Ostatnią Chanukę w Bydgoszczy obchodzono w grudniu 1938 roku. Rok później nie miał już kto jej obchodzić. Niemcy wymordowali tutejszych Żydów, po których pozostały tylko nieliczne ślady.

Opracował: Adam Szefer
Fotografia: Dawna synagoga w Bydgoszczy, fotopolska.eu

Za tydzień w czwartek, 19 XII 2024, zapraszamy Państwa na ostatni w tym roku wykład z cyklu Spotkania z Historią :)
10/12/2024

Za tydzień w czwartek, 19 XII 2024, zapraszamy Państwa na ostatni w tym roku wykład z cyklu Spotkania z Historią :)

Śladami bydgoskich twórców (104) – Jan Biedowicz63 lata temu (14 grudnia 1961 roku) zmarł Jan Biedowicz (ur. 1890) – art...
09/12/2024

Śladami bydgoskich twórców (104) – Jan Biedowicz

63 lata temu (14 grudnia 1961 roku) zmarł Jan Biedowicz (ur. 1890) – artysta malarza i pedagog.

Kształcił się w Krakowie (w Państwowej Szkole Przemysłowej na Wydziale Przemysłu Artystycznego oraz Akademii Sztuk Pięknych, pod kierunkiem takich twórców jak: Antoni Procajłowicz oraz Józef Pankiewicz) oraz w Poznaniu.

Do Bydgoszczy przybył w 1923 roku i główną domeną jego aktywności, stała się działalność edukacyjna. Podjął pracę w słynnym Miejskim Katolickim Gimnazjum Żeńskim (obecnie VI LO) prowadzonym przez Wandę Rolbieską (jako nauczyciel rysunku i historii sztuki). Na krótko przed wybuchem II wojny światowej (1937/1938) prowadził również zajęcia w Państwowym Gimnazjum Miejskim im. Marszałka Rydza-Śmigłego (obecnie Centrum Edukacyjno-Formacyjne diecezji bydgoskiej). Po zakończeniu niemieckiej okupacji aktywnie włączył się w odbudowę bydgoskiego szkolnictwa i życia artystycznego, podejmując jednocześnie pracę w kolejnej placówce oświatowej – nowopowstałym Państwowym Liceum Technik Plastycznych, gdzie pozostał już do końca swojej nauczycielskiej kariery (tj. 1959 roku).

Jan Biedowicz, jak wielu jego kolegów po fachu, należał do lokalnych stowarzyszeń i związków artystycznych.

Opracował: Mateusz Soliński

Ilustracje:
Jan Biedowicz, źródło: NAC
Żeńskie Katolickie Gimnazjum Humanistyczne Miasta Bydgoszczy, 1920-1939, źródło: NAC
Widok na Lloyda Bydgoskiego i Gimnazjum Miejskie im. Rydza-Śmigłego (1930-1939) źródło: fotopolska

Adres

Plac Kościeleckich 6
Bydgoszcz
85-033

Telefon

52 585 15 01

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Pracownia Dziedzictwa Kulturowego KPCK:

Udostępnij