21/02/2022
"Zbyt głośna samotność" Bohumila Hrabala... Dziwne to i ekscytujące zarazem uczucie dla autora - trafić na książkę, która porusza temat przepracowany we własnej twórczości... Nie tylko temat, ale także motywy, klimat, drobne szczegóły. Czy tytułowy bohater mojego opowiadania "O panu B., który dawał książkom drugie życie" zaprzyjaźniłby się z bohaterem powieści Hrabala? A może pan B. to ten sam hrabalowski Haňtio - operator maszyny do prasowania starego papieru - po przejściu na zasłużoną emeryturę?
Obaj mają ze sobą wiele wspólnego. Łączy ich czytelnicza pasja, misja ocalania od zapomnienia dzieł kultury, próba stawiania oporu zmianom zachodzącym w świecie. Oraz samotność. Obaj doświadczają rozczarowań, ciągle czegoś poszukują i czasem dochodzą w swoich poszukiwaniach do podobnych wniosków.
Haňtio mówi: "Lecz tak samo jak w nurcie mętnej rzeki, zbrukanej ściekami z fabryk, zabłyśnie śliczna rybka, tak też w nurcie starego papieru błyśnie grzbiet cennej książki, olśniony patrzę przez chwilę w inną stronę, po czym wyławiam ją, wycieram w fartuch, otwieram i niucham tekst, a następnie (...) odczytuję pierwsze zdanie, na którym spocznie mój wzrok, i dopiero wtedy odkładam książkę między inne wspaniałe znaleziska (...).
Cieszę się, że udało mi się wyłowić "Zbyt głośną samotność" z nieprzebranej rzeki literatury pięknej. Boję się porównywać swoją twórczość do dzieła wielkiego Hrabala, jednakże trudno mi przejść obojętnie obok narzucających się podobieństw. Powieść Hrabala została napisana w 1976 roku, a ja trafiłam na nią dopiero teraz - niemal rok po opublikowaniu opowiadania o panu B. Ciekawe, ile jeszcze takich zaskakujących odkryć czytelniczych przede mną?
"Zbyt głośna samotność" Bohumil Hrabal, przekład: Piotr Godlewski, Świat Literacki 2003
"O panu B., który dawał książkom drugie życie. Ilustrowane opowiadanie dla dorosłych" Anna Szmyt-Boguniewicz 2021