12/08/2022
☄️ Już dziś w nocy maksimum roju Perseidów. Oto wszystko, co powinniście wiedzieć o nich i o ich obserwacjach w ciągu najbliższych nocy. [UDOSTĘPNIJCIE] ten post światu! :)
Perseidy to coroczne święto miłośników astronomii na całym świecie. Choć bywa tak kojarzony, to okazuje się wcale nie być największym „deszczem spadających gwiazd” w roku. Palma pierwszeństwa należy do zimowych Geminidów i Kwadrantydów. Jednak sami chyba się zgodzicie, że ciepłe letnie noce robią Perseidom zdecydowanie lepszy PR ;)
Czym tak właściwie jest to zjawisko?
Wszyscy gapiący się w niebo dobrze to wiedzą: Perseidy to meteory, czyli zjawiska powstające w górnych partiach ziemskiej atmosfery na skutek spalania się w niej drobin materii nie większych od ziarnka piasku. Ich źródłem jest kometa 109P/Swift-Tuttle.
Jej orbita przecina orbitę Ziemi w miejscu, w którym znajdujemy się w okolicach 12 sierpnia. To właśnie tego dnia Ziemią przelatujmy przez środek pozostawionej przez kometę chmury drobin i możemy oglądać najwięcej takich zjawisk.
Trajektoria komety jest ustawiona tak względem orbity naszej planety, że z punktu widzenia obserwatora na Ziemi wydaje się, jakby zjawiska meteorów „wylatywały” z jednego punktu na niebie. Ten tzw. radiant znajduje się w konstelacji Perseusza, stąd rój ten otrzymał nazwę „Perseidów”.
Perseusz to konstelacja jesienna. Co bardziej wnikliwi zauważą pewnie, że wciąż mamy lato ;) Oznacza to, że czas dobrej widoczności tego gwiazdozbioru dopiero przed nami. Obecnie obserwujemy go tym lepiej, im późniejszą część nocy mamy. Na jej początku praktycznie leży nad północno-wschodnim horyzontem, a tuż przed świtem góruje całkiem wysoko na niebie. Z tego powodu meteory poruszające się promieniście wokół tej konstelacji, będą widoczne najlepiej w drugiej połowie nocy.
⭐️ GDZIE SZUKAC PERSEIDÓW?
Najlepiej w pierwszej połowie nocy obserwować wschodnią część nieba, a w późniejszych godzinach monitorować coraz jego wyższe rejony. Niektóre ze zjawisk Perseidów mogą pojawiać się jednak w dowolnych rejonach nieboskłonu. Warto być czujnym.
— — — — — — — — —
Pamiętajcie, że tak jak większość zjawisk astronomicznych, Perseidy dobrze jest obserwować pod możliwie najciemniejszym niebem. Dlatego dobrym pomysłem jest wyjazd za miasto i prowadzenie ich obserwacji z terenów wiejskich. Temat jest szczególnie ważny z uwagi na fazę Księżyca, która - delikatnie mówiąc - sprzyjała nie będzie 🌕
Dziś nad ranem wystąpiła pełnia Księżyca. Jego silny blask skutecznie utrudni obserwacje, tłumiąc światło słabszych zjawisk. Wybierając miejsce obserwacji spróbujcie przysłonić Księżyc wiszący nad południowym horyzontem linią drzew lub zabudowań, pozostając w ich cieniu. To z pewnością pomoże Wam dostrzec słabsze zjawiska.
⭐️ SKĄD OBSERWOWAĆ PERSEIDY?
Na obserwacje wybierzcie za miasto, z dala od świateł miejskich. Poszukajcie bezpiecznego miejsca, które będzie osłonięte tak od sztucznych świateł, jak i od blasku Księżyca w pełni.
— — — — — — — — —
Perseidy są na niebie aktywne od ok. 17 lipca do 24 sierpnia, z wyraźnym pikiem aktywności 12 sierpnia. I tu ważna informacja. Jeśli dziś chmury pokrzyżują Wam plany, nie ma dramatu - w kolejnych nocach również będziecie mogli je zobaczyć, choć wyraźnie mniej.
Liczbę obserwowanych meteorów określa tzw. ZHR czyli po naszemu zenitalna liczba godzinowa. Mówi nam ona ile moglibyśmy zobaczyć meteorów w ciągu godziny, gdyby radiant roju znajdował się dokładnie nad naszymi głowami. Dla Perseidów liczba ta wynosi ok. 100 i taką liczbę często podają media. To bzdura, tyle nie zobaczycie.
Zacznijmy od tego, że w pierwszej połowie nocy radiant roju jest nisko nad horyzontem, więc blisko połowa rozlatujących się promieniście zjawisk znika za linią widnokręgu.
Dodatkowo wiele z nich będzie miało zbyt małą jasność, aby móc dostrzec je przy tak silnym blasku Księżyca. Myślę też o Was jak najlepiej ale nie oszukujmy się każdemu zdarzy się przegapić wiele zjawisk bo się zagapi, popatrzy w inną stronę, zerknie na smartfona lub (co jest typowe w moim przypadku) zaśnie 😂. Dlatego REALNIE rzecz ujmując spodziewam się, że w ciągu najbliższej nocy średnio będziecie mogli zobaczyć 20-30 meteorów w ciagu godziny. To wciąż niezły wynik, wart zarwania nocy.
⭐️ JAK OBSERWOWAĆ PERSEIDY?
Aby zobaczyć jak najwięcej meteorów przyjmij najwygodniejsza pozycję: leżącą lub pół leżącą. Świetnie sprawdzi się w tym celu leżak lub po prostu koc. Długotrwało zadzieranie głowy do góry sprawi, że szybko rozboli cię kark. Pozycja leżąca rozwiąże ten problem.
Zadbaj o ciepłe ubranie, noc może być już mocno chłodniejsza od dania. Zabierz ze sobą termos lub kubek ciepłej kawy, pamiętaj o przekąskach i czymś przeciw komarom.
Omiataj wzrokiem najpierw wschodnią część nieba, a w drugiej połowie nocy możliwie cały nieboskłon. Nie gap się w smartfon!
— — — — — — — — —
Dziś w całej Polsce organizowane są publiczne pokaz Perseidów organizowane przez centra nauki, domy kultury, obserwatoria astronomiczne, stowarzyszenia czy wreszcie samych miłośników astronomii. Podczas jednej z organizowanej przeze mnie w CNK Nocy Spadających Gwiazd nad Wisłą w centrum Stolicy zgromadziło się ok. 12 tys. osób, co jest nieoficjalnym rekordem świata :)
W tym roku jeśli pogoda dopisze, będę je obserwował pierwszy raz od wielu lat sam, z własnego ogrodu. To absolutnie fantastyczna rzecz i każdego do tego zachęcam.
I nieważne, że wciąż nie potwierdzono w pełni magicznej mocy spełniania życzeń przez spadające gwiazdy. Zenek twierdzi, że to działa 😂
Jeśli to ma być powód, dla którego dziś wyjdziecie nocą pod niebo, macie jeszcze kilka godzin na przygotowanie długiej listy życzeń.
Trzymam za Was kciuki! Powodzenia :)
📸 Jason Weingart
