Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

09/01/2025

Które przedstawienia demaskują obiegowe opinie i mity narosłe wokół postaci historycznych? Podczas czwartego wykładu z cyklu „Biografie w teatrze polskim XXI wieku. Teksty – preteksty – performanse” przyjrzymy się spektaklom, które biorą na warsztat nie tyle życie konkretnego człowieka, lecz związane z nim opinie, mity i przekonania, które utrwaliły się w zbiorowej pamięci.
🎭 Przedmiotami szczególnej uwagi będą dramaty i przedstawienia, które idą pod prąd obiegowym opiniom i mitom narosłym wokół znanych postaci, analizować będziemy również spektakle, w których dochodzi do odsłonięcia skrywanych czy pomijanych do tej pory aspektów życia osób publicznych.

🗓️ 16 stycznia o g. 18.00 wykład „Archiwum życia – transformacje cz. II [Biografie jako preteksty – rewizje i rekonstrukcje]” w Instytucie Teatralnym poprowadzi dr hab. prof. UŚ Beata Popczyk-Szczęsna. 👉 Wstęp bezpłatny, obowiązuje rezerwacja miejsc pod adresem [email protected].

07/01/2025

📘 Zapraszamy do zapoznania się z naszą nową publikacją „Przewodnik po tłumaczeniach teatralnych. O jednym z najważniejszych aspektów teatru w obiegu międzynarodowym”, która właśnie ukazała się w języku polskim. Przewodnik będący wynikiem międzynarodowej współpracy jest dostępny bezpłatnie na naszej stronie, 🗓️ a 15 stycznia o godz. 18:00 w Instytucie odbędzie się spotkanie „Dramat. I co? Tłumaczenia teatralne”, na którym jednym z poruszanych tematów będzie „Przewodnik po tłumaczeniach teatralnych”. 🎤 Na spotkaniu w ramach „Książki w teatrze” opowie o nim Krystyna Mogilnicka, redaktorka polskiej wersji publikacji, a w rozmowie udział wezmą także: Tadeusz Nyczek, Piotr Olkusz, Małgorzata Semil i Elżbieta Zimna. Wstęp bezpłatny, rezerwacji miejsca można dokonać pod adresem: [email protected]. 👉 Link do przewodnika w komentarzu.

04/01/2025

🎭 W dzisiejszym Teatrowisku wodewil w pełnym blasku – do tej formy powraca w Teatr Komedia w Warszawie Sławomir Narloch, który opowie o pracy nad librettem Cyryla Danielewskiego. Premierowy spektakl „Karnawału warszawskiego” jest również kolejnym scenicznym namysłem reżysera nad czasem, miłością i samotnością.

🎤 Na progu nowego roku o Otwartej Scenie i nowych propozycjach Instytutu Teatralnego opowie dyrektorka Instytutu Justyna Czarnota-Misztal.

📻 Włączcie radio RDC dziś o godzinie 19.00!

Fot. Marta Ankiersztejn, sesja promocyjna „Karnawału warszawskiego” w Teatrze Komedia

02/01/2025

🌟 Uwaga! Świąteczna lektura! 🌟

Podczas świątecznej flauty, kiedy można zwolnić tempo i złapać chwilę oddechu, zapraszamy do lektury wywiadu Katarzyny Niedurny z Justyną Czarnotą-Misztal, dyrektorką Instytutu Teatralnego.

💬 Rozmowa dotyczy relacji – tych międzyludzkich, artystycznych i instytucjonalnych. Jak budować zaufanie i jak współpracować w duchu wzajemnego szacunku? Odpowiedzi znajdziecie na łamach Dwutygodnika.

📰 Link do artykułu w komentarzu.

30/12/2024

📰 Najnowszy Raptularz zatytułowany „Hanuszkiewicz – barbarzyńca czy nowator?” jest już dostępny na e-teatr.pl!

W 2024 roku przypadła setna rocznica urodzin Adama Hanuszkiewicza, jednego z najgłośniejszych artystów teatru drugiej połowy XX wieku. Jego twórczość wzbudzała gwałtowne spory, oponenci oskarżali go o spłycanie wielkiej literatury i efekciarstwo, publiczność głosowała nogami. ✍️ Magdalena Raszewska podejmuje temat uwikłania reżysera w życie polityczne PRL, a ✍️ Stanisław Godlewski analizuje jego autopromocyjne talenty. ✍️ Aneta Kielak-Dudzik opowiada o krótkim związku Hanuszkiewicza z Teatrem Ateneum. ✍️ Igor Tokarzewski rekonstruuje „Sen srebrny Salomei” Słowackiego, jedno z najważniejszych przedstawień reżysera, ✍️ a Ewa Hevelke pisze o zmarłej niedawno Zofii Kucównie, aktorce i wieloletniej partnerce życiowej Hanuszkiewicza. 🎤 Publikowane teksty zostały wygłoszone 9 grudnia 2024 na konferencji naukowej „Adam Hanuszkiewicz – barbarzyńca czy nowator?”, zorganizowanej przez Instytut Teatralny i Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie do 22 stycznia 2025 można oglądać wystawę poświęconą Hanuszkiewiczowi.

Link do numeru raptularz.e-teatr.pl/77-hanuszkiewicz-barbarzynca-czy-nowator

Zdjęcie: Adam Hanuszkiewicz w obiektywie Edwarda Hartwiga, b.d. Narodowe Archiwum Cyfrowe, Archiwum Fotograficzne Edwarda Hartwiga.

28/12/2024

🎭 Prapremiera odbyła się w Teatrze Narodowym w 1766 roku i i potem przez długie lata tekst nie był wystawiany. Nie, to nie historia współczesnych prapremier, ale losy utworu, który profesor Zbigniew Raszewski zamieścił na swojej liście najważniejszych polskich dramatów.
W XXI wieku po zapomniany tekst "Małżeństwa z kalendarza" Franciszka Bohomolca sięgał i kolejny raz sięga Jarosław Tumidajski, który w dzisiejszym Teatrowisku opowie o powodach decyzji i o zamyśle inscenizacyjnym na premierę w Teatr Powszechny im. J. Kochanowskiego w Radomiu.

🎭 Zajrzymy też do Teatr Polski w Warszawie, gdzie Wojciech Czerwiński przygotował autorskie odczytanie "Opowieści wigilijnej" Dickensa i gdzie na Małej Scenie obejrzeć można spektakl "Charków, Charków" w reżyserii zmarłej kilka dni temu Svitlany Oleshko.

📻 Włączcie radio RDC dziś o godzinie 19.00!

Zdjęcie z "Opowieści wigilijnej" w Teatrze Polskim w Warszawie, fot. Karolina Jóźwiak.

23/12/2024

Niech święta Bożego Narodzenia przyniosą wytchnienie, refleksję i spokój, a Nowy Rok otworzy przed nami przestrzeń do dialogu i wzajemnego zrozumienia. W nachodzącym czasie życzymy zdrowia, pomyślności oraz wielu pięknych chwil!

fot. Grażyna Wyszomirska, „Pastorałka”, Teatr Współczesny we Wrocławiu, 1969 r.

22/12/2024

„Moich bohaterów chcę widzieć, zachowując dystans zarówno wobec abstrakcyjnej struktury prądów i kierunków, jak i wobec podziałów narodowych, do których łatwo się przyzwyczajamy, kiedy dzieli nas język. Podkreślam lokalne konteksty, indywidualne losy, zawsze prześladowane przez wielką politykę mocarstw, a także czynniki geograficzne – mówi Małgorzata Dziewulska, autorka książki „Awangarda podkarpacka. Dziewięć reportaży historycznych”, w rozmowie z Marią Jasińską dla Dwutygodnik.

📰 www.dwutygodnik.com/artykul/11645-nie-narod-tylko-krajobraz.html

👉 Więcej o wydanej przez Instytut Teatralny książce:
www.instytut-teatralny.pl/dzialalnosc/publikacje/malgorzata-dziewulska-awangarda-podkarpacka-dziewiec-reportazy-historycznych/

Napiękniejszy pejzaż jednego z przywódców Grupy Krakowskiej przedstawia chaty nad Zbruczem – czy jego doskonałą formę artystyczną stworzył Lewicki czy Łewycki? Czasem trudno odróżnić, co w ukraińskim polskie, a w polskim ukraińskie – mówi autorka „Awangardy podkarpackiej....

21/12/2024

Dzisiejsze Teatrowisko w fotograficznym skrócie: reporterzy, portreciści, artyści tworzący na scenie, w garderobach, kuluarach i na widowni - zawsze z aparatem.

📷 Jak powstawały kadry nagrodzone na X Konkursie Fotografii Teatralnej przedstawią laureaci i finaliści, zaś przedstawiciele jury opowiedzą o kryteriach oceny i sile teatru uchwyconego przez autorów nagrodzonych prac.

🎭 Zajrzymy też do Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach i do Teatr Żydowski w Warszawie, by wysłuchać twórców najnowszych spektakli o trudnej bliskości w rodzinie, czyli „Wieloryba” i „Feluni”.

📻 Włączcie radio RDC dziś o g. 19.00.

Zdjęcie ze spektaklu „Wieloryb”, fot. Przemysław Jendroska.

20/12/2024

Wczoraj odeszła Svitlana Oleshko - wybitna ukraińska reżyserka teatralna, badaczka, menadżerka i animatorka, dyrektorka charkowskiego teatru Arabeski, autorka Orędzia na Międzynarodowy Dzień Teatru w 2023 roku.
Od wielu lat związana z naszym Instytutem, gdzie gościła jako stypendystka Młodej Polski w 2016 roku, aby po powrocie do ukochanego Charkowa dzielić się w Ukrainie dobrymi praktykami, poprzez zorganizowany we współpracy z Instytutem cykl wykładów i warsztatów.
Po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie dotarła do Polski, aby jako uczestniczka stworzonego przez Instytut Teatralny programu rezydencji artystycznych włączyć się twórczo w pracę zespołu Teatru Polskiego w Warszawie, gdzie obok licznych działań performatywnych wyreżyserowała głośny spektakl „Charków! Charków!”.

Msza Święta za duszę Svitlany zostanie odprawiona w poniedziałek 23 grudnia 2024 o godzinie 17.00 w Kościele Środowisk Twórczych przy Placu Teatralnym. Wcześniej o godz. 12.00 w kaplicy Zakładu Pogrzebowego Pruszyński przy ulicy Powązkowskiej 14 odbędzie się ostatnie pożegnanie.
Fot. Magdalena Dzierzęcka / z arch. ITI Polska

20/12/2024

🔔 Przypominamy, że wystawę „Pamięć teatru” możecie oglądać przed Świętami, po Świętach i w trakcie Świąt, gdyż jest ona udostępniona bezpłatnie online na stronie pamiecteatru.pl

To pierwsza w historii tak duża i przekrojowa wystawa poświęcona historii polskiej fotografii teatralnej. Wystawa pozwala przyjrzeć się ewolucji fotografii teatralnej w Polsce od jej początków do współczesności, śledząc zmiany technologiczne, artystyczne i społeczne oraz ich wpływ na fotografowanie teatru. Składa się ona z trzech części, które obejmują lata: 1839-1918, 1919-1989 oraz 1989-2024. Zapraszamy do oglądania!

Partnerzy: Muzeum Narodowe w Warszawie Muzeum Teatralne w Warszawie, Instytut Sztuki PAN

19/12/2024

✍️ W czeskim piśmie teatralnym SVĚT A DIVADLO ukazał się właśnie dramat Darii Sobik pt. „Zmęczone” – „Uvanené”. Autorką tłumaczenia na język czeski jest Barbora Koluchová - to efekt rezydencji tłumaczeniowej, która odbyła się w sierpniu w Warszawie w ramach projektu Drama Revival.

📰 Najnowszy numer pisma wraz z wywiadem z dramatopisarką znajdziecie tutaj www.svetadivadlo.cz/cz/sad-6-2024
👉 Przypominamy, że z dramatem Darii Sobik w języku polskim można się zapoznać na stronie Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej: www.gnd.art.pl/baza-sztuk

ℹ️ Rezydencja realizowana była przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w partnerstwie z Czeskie Centrum w Warszawie, Instytutem Polskim w Pradze Polský institut v Praze i Instytutem Sztuki – Instytutem Teatralnym w Pradze Institut umění - Divadelní ústav.

18/12/2024

📣 Ogłaszamy nowy projekt o nazwie Otwarta Scena Instytutu Teatralnego. Zgodnie z przyświecającymi nam hasłami egalitarności, różnorodności i dialogu zapraszamy do zgłaszania wydarzeń, które chcielibyście pokazać w sali teatralnej na warszawskim Jazdowie. 📌 Scena będzie udostępniana m.in.: organizacjom środowiskowym i twórczym, grupom roboczym, związkom zawodowym, osobom artystycznym oraz instytucjom. Wydarzenia zgłaszane przez podmioty zewnętrzne złożą się na program Otwartej Sceny Instytutu Teatralnego.

💡 W środowisku teatralnym nieustannie pojawiają się głosy dotyczące braku przestrzeni do spotkań, prób i prezentacji spektakli. Wiele instytucji i niezależnych artystek i artystów nie ma swoich stałych siedzib i warunków do codziennej pracy. To właśnie dla nich postanowiliśmy otworzyć scenę, która mieści się w siedzibie Instytutu na warszawskim Jazdowie, a także stworzyć przejrzyste reguły jej udostępniania. Postrzegamy ją jako zasób, którym możemy się dzielić.

🔎 Szczegóły wraz z regulaminem znajdziecie na naszej stronie internetowej w aktualnościach 👉 https://www.instytut-teatralny.pl/otwarta-scena

17/12/2024

Już są – pierwsze recenzje Komisji Artystycznej 31. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Zachęcamy do lektury na e-teatr.pl (link w komentarzu):

O przedstawieniach:
✍️ „Na borg” Małgorzaty Maciejewskiej w reż. Marty Streker w Nowy Teatr im. Witkacego w Słupsku pisze Anna Pajęcka
✍️ „Kreska” Honoraty Mierzejewskiej-Mikoszy w reż. autorki w Olsztyński Teatr Lalek pisze Kamila Łapicka
✍️ „Gdzie gubią się zdania” Michała Kaźmierczaka w reż. Karoliny Przystupy w Teatr Groteska w Krakowie pisze Adam Karol Drozdowski
✍️ „ONO-1” Piotra Fronia w reż. Wery Makowskx w Teatr Kochanowskiego w Opolu pisze Wiktoria Wojas
✍️ „Empuzjon” Olgi Tokarczuk w adapt. i reż. Radosława Rychcika, w Teatr Fredry w Gnieźnie pisze Dominik Gac
✍️ „Ocalone” Piotra Rowickiego w reż. Mai Kleczewskiej z Dom Spotkań z Historią na V piętrze budynku PAST-y w Warszawie pisze Jacek Sieradzki
✍️ „VHS” Marcina Bałczewskiego w reż. Sławomira Narlocha w Teatr Powszechny w Łodzi w Łodzi pisze Eryk Maciejowski.

16/12/2024

📰 „Emploi” to tytuł najnowszego Raptularza, do którego możecie już zajrzeć na e-teatr.pl!

Wydaje się, że kategoria emploi zakończyła swój żywot, a we współczesnym teatrze już nikt nie obsadza „po warunkach”. A jednak przy wyborze odtwórców ról nie sposób ignorować ich psychofizycznych predyspozycji, choć, rzecz jasna, zmieniają się one z biegiem czasu (wielbicielom Kwiczoła Bogusza Bilewskiego trudno uwierzyć, że w młodości aktor odnosił sukcesy jako Szekspirowski Romeo). 🎤 Jak to wygląda w praktyce, zapytaliśmy ludzi teatru – naszą felietonistkę Dominikę Kluźniak i Macieja Englerta, który udzielił wywiadu Michałowi Smolisowi. ✍️ Dorota Jarząbek-Wasyl opisuje historię amantów w teatrze polskim XIX wieku, a Michał Smolis wspomina Andrzeja Łapickiego, jednego z najsłynniejszych amantów okresu PRL.

Na zdjęciu Bolesław Ładnowski w roli Romea, fot. Karoli i Troczewski, Warszawa, ok. 1893 | polona.pl

16/12/2024

📷 W sobotę 14 grudnia wręczyliśmy nagrody za najlepsze teatralne zdjęcia sezonu! Zobaczcie zdjęcia z uroczystej gali, której towarzyszył koncert Basi Małeckiej z zespołem. 🥇 Przypominamy, że pierwsze nagrody (w trzech kategoriach) w X edycji Konkursu Fotografii Teatralnej: zdobyli Karolina Jóźwiak, Kornelia Głowacka-Wolf, Krzysztof Marchlak i Kamila Rauf-Guzińska, a pełną listę nagrodzonych wraz ze zdjęciami (laureatów i finalistów) znajdziecie na naszej stronie internetowej w aktualnościach 👉 link w komentarzu.

Fot. Maciej Czerski

14/12/2024

🎉 Karolina Jóźwiak, Kornelia Głowacka-Wolf, Krzysztof Marchlak i Kamila Rauf-Guzińska autorami najlepszych teatralnych zdjęć sezonu 2023/24!
📷 W X jubileuszowej edycji Konkursu Fotografii Teatralnej teatralnym zdjęciem sezonu została 🥇 fotografia autorstwa Karolina Jóźwiak pt. „Monika Strzępka w dniu odwołanej premiery «Heks»” z Teatr Dramatyczny w Warszawie; 🥇 pierwsze miejsce za dokumentacyjny zestaw z przedstawienia przyznano Kornelii Głowackiej-Wolf za zdjęcia ze spektaklu „Niech zmarli nie czują urazy” w reż. Martyny Majewskiej z Gdańsk Miasto Literatury, a portretami aktorskimi tegorocznej edycji zostały ex aequo 🥇 Humanoid ( na zdj. Łukasz Błażejewski) ze spektaklu „Harmonia humanoidów” (reż. Łukasz Błażejewski) autorstwa Krzysztofa Marchlaka oraz 🥇 portret Ewy Pająk w roli Anielki ze spektaklu „Na borg” (reż. Marta Streker, Nowy Teatr im. Witkacego w Słupsku) w obiektywie Kamili Rauf-Guzińskiej.

📷 Ponadto w kategorii A (teatralne zdjęcie sezonu):
🥈 drugą nagrodę zdobyła Karolina Karpińska za zdjęcie „Antrakt” z Teatr w Krakowie - im. Juliusza Słowackiego
🥉 trzecia nagroda przyznana została Irenie Wypych za zdjęcie „Pół żartem, pół serio” z Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu
🏅 jury zdecydowało się także przyznać wyróżnienie dla Jeremiego Astaszowa za zdjęcie „Kruk” z Teatr Ludowy w Krakowie;

📷 w kategorii B (zestaw dokumentacyjny z przedstawienia):
🥈 drugą nagrodę zdobył Bartłomiej Zawiła za zestaw zdjęć ze spektaklu „Elizabeth Costello”, w reż. Krzysztofa Warlikowskiego z Nowy Teatr w Warszawie
🥉 trzecia nagroda trafiła do Jeremiego Astaszowa za zestaw ze spektaklu „Persona. Ciało Bożeny” w reż. Jędrzeja Piaskowskiego z Teatr Zagłębia w Sosnowcu
🏅 decyzją Jury przyznano także wyróżnienie dla Karoliny Jóźwiak za zestaw ze spektaklu „Mój pierwszy rave” w reż. Agnieszki Jakimiak i Mateusza Atmana z Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi;

📷 w kategorii C (portret aktora/aktorki w roli):
🥈 drugą nagrodę, również ex aequo, zdobyli Paweł Kamionka za portret Magdy Cieleckiej w roli Marianny ze spektaklu „Elizabeth Costello” w reż. Krzysztofa Warlikowskiego z Nowy Teatr w Warszawie i 🥈 Julia Zabrodzka za portret Pana Mirosława w spektaklu „Światło jest w nas – parada lampionów” z Teatru A3Teatr Kolekcjonerzy Wzruszeń.

👏 Laureatkom i laureatom serdecznie gratulujemy, dziękujemy wszystkim za udział w konkursie!

👉 Uzasadnienie jury oraz wszystkie zdjęcia (nagrodzone i finałowe) możecie zobaczyć na naszej stronie internetowej w aktualnościach. Zapraszamy także na wystawę zdjęć do siedziby Instytutu Teatralnego.