DEVELİ ( Yasemin Organizasyon ve Parti Evi )
web http://www.develi.gov.tr
BELEDİYE
Başkan Mehmet Cabbar
Santral 0 352 621 66 15
Fax 0 352 621 24 74
e-posta [email protected]
web http://www.develi.bel.tr
İLÇEDEKİ BELEDİYELER, MAHALLELER VE MUHTARLARI
Develi (Merkez)
Mahalle Muhtar Telefon
ABDULBAKİ Cengiz POLAT 6210653
AŞAĞI EVEREK Abdullah GANİOĞLU Tel: 6217380 - Fax: 6210695
AŞIK SEYRANİ H. Ahmet HAŞİMOĞLU 6217027
BAHÇEBAŞI İbrahim DOĞU 6212868
BAHÇELİ EVLER Mehmet ISPARTA 6213778
CAMİCEDİT Yılmaz ÇELİKER 6213721-6220030
CUMHURİYET Mehmet ŞANALAN 6214527
ALPARSLAN Halis KURŞUN 6213670
D.CAMİKEBİR Muhittin DANACIOĞLU 6212400
E.CAMİKEBİR Durmuş AYABAK 6212331
FATİH Hüseyin DOĞAN 6214534
FENESE AŞAĞI H. Mehmet NAZLIM 6217895
FENESE YUKARI Ekrem ÇETİNKAYA 6213230
GÜNEY AŞAĞI Mehmet GÖRMEZ 6212368
GÜNEY YUKARI Hüseyin TAŞ 6215013
HARMAN Ali BEŞPARMAK 6210094
İBRAHİM AĞA Ahmet ŞİŞLİ 6210635
İZMİRLİ Mehmet TEKİN 6217495
KOPÇULLU Ramazan SÜRGEVÜL -
M.AKİF ERSOY Sebahattin POLAT 6214477
Ş.Ü.HASAN ŞAHAN Mehmet BAKIR 6211655
REŞADİYE Yusuf YAVAŞ 6212660
YEDEK Osman ŞAM 6214361
YENİ MAHALLE Dursun ÖZDEMİR 6215180
YÜZEVLER Turgut BAYRAKTAR 6220218
MUSTAFA ASIM KÖKSAL Mevlüt EVLER 6212568
Gazi
Mahalle Muhtar Telefon
CUMHURİYET Adnan ŞAHİN 6214287
MERKEZ Ali DOĞAN -
YENİ MAHALLE Şevket ÜSTÜNSOY 6284054
Sindelhöyük
Mahalle Muhtar Telefon
CAMİKEBİR Necdet KILIÇ 6255582
CUMHURİYET Halil BIYIKLI 6255436
FATİH Ahmet AYHAN 6255710
YENİCE Metin EVLİ 6255711
Şıhlı
Mahalle Muhtar Telefon
HÜRRİYET Ramazan ŞİMŞEK 6297283
CUMHURİYET Lütfi ÇINAR 6297204
Zile
Mahalle Muhtar Telefon
CAMİKEBİR Oktay KUZAY 6318331
FATİH Osman SEVRİM 6318351
DEVELİ İlçesine Bağlı Köyler
AYŞEPINAR AYVAZHACI BÜYÜKKÜNYE ÇADIRYERİ ÇATALOLUK ÇAYIRÖZÜ ÇAYLICA ÇOMAKLI ÇÖTEN ÇUKURYURT DEREBAŞI DEREŞİMLİ EPÇE EŞELİK GÖMEDİ GÜMÜŞÖREN HAVADAN HOŞÇA HÜSEYİNLİ İNCESU KABAKLI KALE KARACAVİRAN KILIÇKAYA KIZIK KOZLUCA KÖSELER KULPAK KÜÇÜKKÜNYE MİLİDERE ÖKSÜT SARAYCIK SARICA SARIKAYA SATI SOYSALLI ŞAHMELİK TAŞÇI-BUCAK MERKEZİ TOMBAK YAYLACIK YAZIBAŞI YENİCE YENİHAYAT YENİKÖY YEŞİLYURT
DEVELİ İlçesi İle İlgili Aternatif Web Siteleri
Develi ve Yöresi Kültür ve Dayanışma Derneği'nin web sitesi : http://www.develi.org.tr
Ankara Develiler Kültür ve Yardımlaşma Derneği : http://www.develiler.org.tr
Develi, Kayseri ilinin il merkezinden sonraki en büyük yerleşim yeri olup, İç Anadolu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak bölümünde bulunmaktadir. Eski adı Everek'tir. Erciyes Dağı’nın 6 km güneyinde kurulmuştur. Bugünkü sınırları; doğusunda Tomarza İlçesi ve Adana ilinin Tufanbeyli İlçesi, güneyinde Yahyalı İlçesi ile Adana ilinin Saimbeyli ve Feke İlçeleri, batısında Yeşilhisar İlçesi, kuzeybatisinda İncesu İlçesi yer alır. 1926'ya Kadar Kozan'a Bağlı Olan Develi Kozan İlinin 1926'da İlçeye Dönüştürülmesiyle Kayseri'ye Bağlanmıştır
İlçe, Tekir Yaylası güzergâhından Kayseri’ye 45 km İncesu güzergâhından 86 km uzaklıkta olup, Kayseri'nin en büyük ilçesidir. Yüzölçümü 1887 km² olup, deniz seviyesinden yüksekligi 1150 metredir. En büyük dağı Kayseri'nin sembolü durumundaki Erciyes Dağı, Karasivri Dağı, Büyük Kartın (Peri Kartın), Göktepe (Yeşil Tepe), Sümengen (Süvegen) ve Bakır Dağı’dır. En önemli akarsuları Seyhan Nehri'nin en büyük kolu olan Zamantı Irmağı, Develi Çayı (Fenese Suyu), Elbiz ve Köşkpınarı’dır. En önemli gölleri Kurbağa Gölü ile Sultan Sazlığı’dır.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Kasabanın tarihi adı Everek olup, Ermenice Averak (ören, harabe). On dördüncü asırda yasayan tarihçi, coğrafyacı Mustawfi kasabının ismini Davalu olarak verir. Ona göre orta ölçekli bir şehirdi ve surlarını Selçuklu Sultanı Alâeddin yeniden inşa ettirmişti. On yedinci yüzyılda yazılmış Cihannüma adlı eserde kasaba ismi Davahlu olarak geçer.
Tarihi kaynaklara göre Develi M.Ö.2500-2000 yıllarında yaşayan uygarlıkların kültür izlerine rastlanmıştır.Bakır Çağı,Bronz Çağı ile Selçuklu Dönemi arasındaki tarihi süreç içerisinde birçok uygarlığı içinde barındıran Develi'de,halen bilimsel araştırmalara ihtiyaç vardır.
1071 yılında Türklerin Anadolu'ya girmesiyle Oğuz boylarından Develioğulları Obasının bölgeye yerleştiği bilinmektedir.Selçuklu Sultanı Alparslan'ın yeğeni DEVALİ'nin şimdiki develi bölgesini fethetmesiyle Selçuklu topraklarına eklenmiş olup, beldenin adı DEVELİ olarak kalmıştır. Halen Devali'nin türbesi bulunmaktadır.
Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı topraklarına katılan ilçe Kurtuluş Savaşı sırasında Haçin cephesi gibi önemli mücadelelerin geçtiği bir cephede aktif rol almıştır.
Kurtuluş Savaşı mücadelesinde Kanberli Osman Bey, Osman Çoşkun Bey, Yakup Kenan Bey, Hadi Bey, Paşazade Osman Bey, Op.Dr.Osman Bey, Atıf Bey, Numan Efendi(Kara Müftü), A.Hazım Bey ve Veli Civan Bey gibi kahramanlar da Develilidir.
Böylesi geniş bir tarihi süreç yaşayan ilçede çok önemli tarihi eserler günümüze ulaşmıştır. Bunlar Sivasi Hatun Camii, Devali Türbesi, Seydi Şerif Türbesi, Hızır İlyas Türbesi, Şeyh Ümmi Türbesi, Ebçe Sultan Türbesi, Hamidiye Medresesi, Havadan Külliyesi, Gereme Harabeleri, Çomaklı Yer Altı Şehri, Şahmelik, Ayşepınar, Tombak, Develi ve Gazi, Develi Kasabası Kaya Oyma Mağaraları, Fıraktın Yazılı Kayaları, Öksüt Kalesi gibi nice tarihi eserlerdir.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçede karasal iklim hüküm sürer. Yazları sıcak ve kurak, kışları soguk ve kar yağışlı geçer. Yağışlar daha çok ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde görülür. İlkbahar ve Sonbahar mevsimlerinin sakin ve açık günlerinde kırağı ve don olayı müşahade edilir. Bu olaylar tarımı olumsuz etkiler. Ortalama yağış miktarı 366,6 mm’dir.
İlçe topraklarında genellikle bozkır bitki örtüsü hakimdir. Yüksek kesimlerde yer yer orman alanlarına rastlanılsa da bozkır ve çalılıktır. İlçede meyveciliğe yönelik meyve bahçeleri gelişmiş durumdadır. öksüt Köyünden geçen Zamantı Irmağı
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
TÜİK ( Türkiye İstatistik Kurumu ) 2009 verilerine göre şehir merkezi nüfusu 36.439, köylerin nüfusu 29.105 olup, toplam nüfus 65.544’dir. Yıllık nüfuş artış hızı şehir merkezinde binde 6.24, köylerde ise -10.72 olup, toplamda ise –2.69 nüfus azalması görülmektedir.Develi dışında başta İstanbul ve Ankara olmak üzere 300.000'den fazla Develili vardır.
Yıl
Toplam
Şehir
Kır
1965 54.159 13.411 40.748
1970 57.031 15.553 41.478
1975 62.735 17.323 45.412
1980 66.048 22.491 43.557
1985 69.801 25.944 43.857
1990 72.825 32.961 39.864
2000 70.893 35.084 35.809
2007 65.695 36.121 29.574
2008 65.452 36.072 29.380
2009 65.544 36.439 29.105
2010 64.836 36.708 28.128
2011 64.908 37.348 27.560
•Yahyalı ve Tomarza beldeleri ilçe olarak ayrıldığından nüfus fazla düşmüştür.
İdari[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe mülki sınırları içerisinde biri merkez olmak üzere 4 kasaba belediyesi, 45 köy ile 5 köye bağlı 7 mezra bulunmaktadır. 25’i ilçe merkezinde 11’i kasabalarda olmak üzere toplam 36 mahalle vardır. Develi 1957 yılından bu yana il olma çabası içerisindedir.
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçenin başlıca gelir kaynaklarından biri tarım ve hayvancılık olup; lokomotif iş kolu olan inşaat sektörü de önemli bir yer tutmaktadır. İlçe tarım arazisinin bitki örtüsü ve ekim alanlarına göre dağılımı 49.500 ha Hububat ekimi (buğday, arpa, çavdar, nohut, mercimek, ve fasulye) ayrıca sanayi bitkilerinden şeker pancarı ve ayçiçeği ekilmektedir. Meyve ve sebze üretimi de tarımda önemli sayılabilecek bir paya sahiptir. Epçe, Tombak, Sarıca, Gazi, Karacaviran, Sindelhöyük, Soysallı, Çayırözü, Zile ve Merkez olmak üzere 10 adet Sulama Kooperatifi mevcuttur. Ayrıca merkez, kasaba ve köylerde 10 adet Kalkınma Kooperatifi vardir.
İlçede yoğun olarak koyun ve sığır yetiştiriciliği yanında kanatlı ve tek tırnaklı hayvan yetiştiriciliği de yapılmaktadır. ilçede 55 000 büyükbaş,62 000 küçükbaş hayvan mevcudu vardır.
Geleneksel el sanatları olarak köylerde halıcılık ve Sindelhöyük kasabası ile Yenihayat köyünde hasırcılık yapılmaktadir.
Develi’de Küçük Sanayi Sitesi’nin hizmete girmesi ile Halı Fabrikasının açılması adeta bir dönüm noktası olmuştur. Halen faaliyette bulunan ve ülke çapinda üretim yapan 3 firmada yaklaşık olarak 1600 kişi istihdam edilmektedir. İlçede bol miktarda çinko, kurşun, pomza yatakları mevcuttur. İlçede ayrıca tarım alet ve makineleri imal eden iki firma bulunmaktadır. Bu firmalar ürünlerini yurtiçine ve yurtdışına pazarlamaktadır.
Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]
Okuma-yazma oranı %97 civarındadır. Develi'de 69 ilköğretim okulu, Endüstri Meslek Lisesi, Ticaret Meslek Lisesi, Kız Meslek Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi, Anadolu Lisesi,Develi İMKB Anadolu Öğretmen Lisesi, Develi Lisesi, Milli Piyango Anadolu Lisesi ve birçok yatılı ilköğretim okuluyla 1 İşitme Engelliler Okulu bulunmaktadır. Ayrıca Erciyes Üniversitesi'nin çeşitli fakülteleri de eğitim hizmeti vermektedir. Develi'nin edebiyat tarihinde önemli yer tutan birçok şahsiyeti vardır. Adına festival düzenlenen 19.yy. halk şairi Âşık Seyrânî, ilâhiyatçı Mustafa Asım KÖKSAL, şair-yazar Nevzat ÜSTÜN, araştırmacı Ahmet GÜRLEK ve Âşık Ali ÇATAK,Akif Furkan KELEŞ gibi ünlü şahsiyetler Develilidir.
Sosyal[değiştir | kaynağı değiştir]
Konutlar genelde yığma, kargir ve betonarme olup, son yıllarda betonarme yapıların sayısı hızla artmaktadır. Yapı kooperatifçiliği ile toplu yaşama geçiş süreci hızlanmıştır.
Halk geleneklerine sıkı sıkıya bağlıdır. İlçe genelinde giyim kuşam şık bir görünüm arz eder.
Yerleşim yerleri genel olarak toplu halde olup, kış, yaz rahatlıkla ulaşım saglanmaktadır.
İlçede üç önemli fabrika dışında, 1994 yılından itibaren yatırımlar nedeniyle artan fabrika sayısı 1999 yılında 11’e kadar çıkmışken bugün itibariyle 9’a düşmüştür. İş ve çalışma hayatını engelleyen ciddi bir problem bulunmamaktadır.
Sosyo-Kültürel yapılar olarak; bir kapalı spor salonu ile ilçe stadyumu bulunmaktadır. İşyerleri şehrin merkezi kısımlarında genellikle işhanı ve çarşılarda toplandığı görülür.
İlçede 1.Amatör kümede mücadele eden 2, ikinci amatör kümede mücadele eden 2 futbol takımı ilçeyi temsil etmektedir.
Kültürel değerlerin en önemlisi her yıl yapılmakta olan geleneksel Aşık Seyrani Kültür ve Sanat Festivalidir.
Eski Yöneticiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaymakamlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Belediye Başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]
•Nayip EFENDİ (1872 - 1877)
•Nayip Mustafa EFENDİ (1878 - 1880)
•Hacı Hasan EFENDİ (1881 - 1882)
•Hacı Parsık AĞA (1882 - 1883)
•Bekir EFENDİ (1891 - 1892)
•Osman Ziya EFENDİ (1893 - 1894)
•Ali EFENDİ (1900 - 1901)
•Mahmut Nedim EFENDİ (1902 - 1903)
•Mahmut EFENDİ (1907 - 1908)
•Feneseli Hacı Hüseyin EFENDİ ()
•Unkapanı Mahmut EFENDİ ()
•Paşazade Osman EFENDİ ()
•Ürgüplü Mahmut EFENDİ ()
•Mahmut BEY ()
•Reşit ( DEVELİOĞLU ) AĞA ()
•Kamberli Osman EFENDİ (1919 - 1921)
•Müsellim DEVELİOĞLU AĞA (1921 - 1923)
•Kamberli Osman EFENDİ (1924 - 1928)
•Osman COŞKUN (1928 - 1930)
•Hadi ERDOĞAN (1930 - 1935)
•Şükrü KAYA (1935 - 1938)
•Mehmet KÖSEOĞLU (1938 - 1941)
•İsmail MAVİ (1941 - 1946)
•Hadi ERDOĞAN (1946 - 1950)
•Ebubekir DEVELİOĞLU (1950 - 1955)
•Hayrettin İSTANBULLU (1955 - 1955)
•Mehmet GÖNENÇ (1955 - 1959)
•Mustafa ARIKAN ( KAYMAKAM ) (1960 - 1961)
•Mehmet ÖZSEÇEN ( KAYMAKAM ) (1961 - 1963)
•Musa Kazım BÖLÜKBAŞI (1963 - 1964)
•Mehmet ÖZDEMİR (1964 - 1968)
•Enver YOLAÇ (1968 - 1973)
•Mehmet ÖZDEMİR (1973 - 1977)
•Ebubekir DEVELİOĞLU (1977 - 1980)
•İbrahim KAYNAK ( KAYMAKAM ) (1980 - 1981)
•Hikmet GÜRYILDIZ ( KAYMAKAM ) (1981 - 1983)
•Mustafa BAŞARAN ( MÜFTÜ ) (1983 - 1983)
•Osman UYSAL ( VETERİNER HEKİM ) (1983 - 1984)
•Salih BOZKURT (1984 - 1987)
•Haluk YALÇIN (1987 - 1989)
•Ertuğrul GÖNENÇ (1989 - 1994)
•Ali AĞCA (1994 - 2004)
•Recep ÖZKAN (2004 - ),
Tarihi Şahsiyetler[değiştir | kaynağı değiştir]
•]Kurtuluş Savaşı mücadelesinde Kanberli Osman Bey, Osman Çoşkun Bey, Yakup Kenan Bey, Hadi Bey, Paşazade Osman Bey, Op.Dr.Osman Bey, Atıf Bey, Numan Efendi(Kara Müftü), A.Hazım Bey ve Veli Civan Bey gibi kahramanlar da Develilidir.
•Dev Ali
•Hızır İlyas
•Kabak Şeyh
•Mustafa Asım Köksal
•Nasıf Binbaşıoğlu
•Nevzat Üstün
Yöresel yemekler[değiştir | kaynağı değiştir]
•Cıvıklı
•Pırtımpırt
•Pıtpıtı
•Makarna aşı
•Köfte aşı
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
1.^ 6/11
2.^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
3.^ Le Strange, G. (2011). The Lands of the Eastern Caliphate. Cambridge University Press. ss. 150, 183. ISBN 9781107600140.
4.^ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
5.^ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
6.^ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
7.^ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
8.^ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
9.^ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
10.^ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
11.^ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
12.^ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
13.^ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
14.^ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
15.^ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.