Chilla چله

01/27/2024

« عشقت رِسَد به فریاد ار خود به سانِ حافظ

قـــــرآن ز بَـــــــــــر بخـــوانی در چــــــاردَه روایــت»


إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ

کله چې لمر سره راونغاړل شي

وَإِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ

او کله چې ستوري په تیاره کې ورک شي

زموږ د «هسکې مېنې» شنه څېړۍ به
د ستر څښتن دربار ته
سر په سجده ښکته کړي،
چې: زما په څانګو کې مرغۍ لا تلاوت ته غوږ دي
زما د «سلیم» د خواږه غږ انګازې
لا کنګرو کې د عرش داسې تاو دي
لکه پېروته، چې ګلاب نه تاو شي

غلي شئ!
غوږ ونیسئ
د «برکت» آواز دی:

وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ

پوښتنه کیږي، د ژوندیو خښو شویو نجونو

غلي شئ!
غوږ ونیسئ!
د « هسکې مېنې» د څېړۍ څانګو کې ناستې مرغۍ
د «برکت» په غږ میینې دي او
څوک یې ځواب نه لري:

بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ

دوی وژل شوې دي په کومه ګناه؟
دوی وژل شوې دي په کومه ګناه؟

غلي شئ!
غوږ ونیسئ!
د عرش له ښکلیو ګلدستو نه یو اواز راځي
د مینې راز راځي
«سلیم» قرآن وايي.

©️Abdul Ghafoor Liwal.

10/23/2023

زندگی روزمره یک‌طفل چینایی

10/06/2023

جایزهٔ نوبل ادبیات روز پنجشنبه پنجم اکتوبر (۱۳ میزان) به یان فوسه، نویسندهٔ نارویجی به خاطر نمایشنامه‌ها و نثرهای مبتکرانهٔ او که به گفتهٔ اکادمی سویدن "به ناگفتنی‌ها صدا می‌دهد" تفویض شد.

/a/norwegian-author-fosse-wins-nobel-prize-in-literature-/7297998.html

09/18/2023

“۷۳۰ بې ارمانه ورځې

یوه ورځ بې سبقه. یوه ورځ شاته تګ
یوه ورځه بې تعلیمه. یو ژوند شاته مزل

وايي دوه کاله بې جنګه تیر شول. مړي ونشول
خد انسان ژوند ورته ښکاري خو د ارمان مرګ ورته نه ښکاري
چې هره ورځ کیږي او دا ۷۳۰ ورځې شوی
چې هره ورځ ورور مکتب ته روان شوی او خور ېې دروازې کې ولاړه پاتې شوې
هره ورځ یوه ډاکټره مړه شوې. یوه استاذه وژل شوې. یوه تعلیمه یافته مور شنډه شوې
هر کور کې د ارمانونو څلي دي چې ولاړ دي
چې تر څو به دا قتل روان وي
یوه ورځ بې سبقه. یوه ورځ شاته تګ
یوه ورځه بې تعلیمه. یو ژوند شاته مزل”

Credit: MA

09/18/2023

“Ahead of Monday’s SDG Summit, the night sky over UN Headquarters in New York lights up with the in an artistic call for everyone to for a fairer, more inclusive & sustainable future.”
www.un.org/actnow

09/15/2023

شما چه نوع کارمندی هستید؟

09/13/2023

Start your Application today.

09/07/2023

● شمالی لاله‌زار باشه به‌ما چی....

روایت‌های کهن می‌رساند که جوانی به‌نامِ "محمد قاسم" از سرزمین تاک‌ستان‌های سرسبزِ شمالی که در جوان‌مردی و مهربانی جوره نداشته‌است، "پِشکش" (نوبتِ عسکری‌اش) فرا می‌رسد و در یک سفربری او را برای انجام دوره‌ی مکلفیّتِ عسکری به‌قندهار می‌فرستند.

محمد قاسم دل‌داده‌ی دختری‌ست به‌نام "زرینه"؛ زرینه‌‌ای که به‌گفته‌ی مادرش، پنج انگشتش، پنج چراغ اند و در زیبایی میانِ دخترانِ روستا همتا ندارد.

قاسم نیز جوانی‌ست رسا که ۲۲ بهار زنده‌گی را پشتِ سر گذاشته‌ و در زیبایی یکه و یگانه‌ی روزگار است.

قاسم و زرینه از دوره‌ی نوجوانی عاشقِ یک‌دیگر اند. دو سه باری که مادر قاسم یک دل را صد دل کرده و به‌خواست‌گاری می‌رود، پدر زرینه می‌گوید که صبر بکنند تا محمد قاسم دوره‌ی خدمت عسکری‌اش را تمام کند و مردِ تمام عیار شود و از آن پس دستِ دخترش را به‌دستِ او می‌دهد.

شش ماه نخستِ دوره‌ی خدمتِ سربازی محمد قاسم، زیرِ آفتابِ سوزان در میدان‌های خشک و خالی تعلیمِ جان‌فرسای عسکری به‌سختی می‌گذرد. آدم‌ها در آن‌جا برایش بیگانه اند‌ و فراگرفتنِ تعلیمِ نظامی برایش دشوار است. روزها انجام تعلیم در دشت‌های گرمِ و توان‌فرسای قندهار و شب‌ها پهره‌داری کسل‌کننده و بی‌خوابی‌های دوام‌دار کلافه‌اش می‌کند؛ اما همه‌ای این دشواری‌ها را برای دست‌یابی به‌معشوقش زرینه تحمل می‌کند و با انگشتانِ دستش شب و روز روزهای توان‌فرسای عسکری را حساب می‌کند.

گاهی دلش می‌خواهد مانندِ کبوتر پرواز کند، به‌ سرزمینِ قشنگِ شمالی برسد و در حویلی معشوقش غوطه زده و دورش غُمبر بزند.

می‌خواهد به‌دیدار مادر، پدرِ پیر و یک خواهر و دو برادرش برود. دستانِ پدر و مادرش را ببوسد، از خواهر و برادرانش دل‌جویی کند و ترخیصش را به‌رخِ اودُر و اودُر زاده‌هایش بکشد.

اما وقتی می‌بیند هنوز راهِ دور و درازی برای سپری کردنِ دوره‌ی عسکری در پیش دارد و تا دیدن زرینه در وادی‌های پُر از انگور شمالی فاصله دارد، دلش سخت تنگ می‌شود و ابرِ اندوه بر فرازِ آسمانِ دلش خیمه می‌زند. با خود می‌گوید: او کجا و قندهار کجا، او کجا و شمالی کجا.

هنگامی که فُرصتِ اندکی برایش دست می‌دهد، آن‌سوی قاغوش و به‌دور از چشم اندیولانِ عسکری‌اش، در گوشه‌ای می‌رود و در حسرتِ دوری از زرینه، شمالی و خانواده‌اش که مدتی‌ست از آن‌ها خبری ندارد، این آهنگِ جان‌گداز را با صدای پُر سوز زمزمه می‌کند:
"شمالی لاله‌زار باشه به‌ما چی
زمستانش بهار باشه به‌ما چی

شبم در پهره‌ و روزم به تالیم (تعلیم)
که یار جان انتظار باشه به‌ما چی"

پس از سپری شدن دو سال و چند روز، محمد قاسم ترخیصش را می‌گیرد، با همه بغل‌کشی و خداحافظی می‌کند و سرانجام به‌خانه و تاکستان‌هایش در شمالی بر می‌گردد و با زرینه‌ عروسی می‌کند.

بزرگانِ شمالی می‌گویند که از آن پس این آهنگ، سینه به‌سینه خوانده شده‌است و در واقع نخستین سراینده‌ی آن همان محمد قاسم بوده‌است؛ اما این روایت را به‌گونه‌ی قطعی نمی‌توان از ره‌گذر پژوهشی، درست یا نادرست پنداشت. شاید سازنده‌ی این آهنگ مردم باشند یا آهنگ‌سازی آن را به‌گونه‌ی مشخص ساخته باشد؛ ولی چیزی که در لابه‌لای این سرود محسوس است، حسی آمیخته با حسرت است که حوزه‌ی شمالی بزرگ و قشنگ را با پیشینه‌ی باستانی آن در ذهن و ضمیرِ ما نقاشی می‌کند.

به‌روایتِ زنده‌یاد دکتر اکرمِ عثمان در داستانِ "مرد و نامرد" (مجموعه‌ی داستان وقتی‌که نی‌ها گُل می‌کنند) نخستین بار این آهنگ از سوی استاد "محمد قاسم" خواننده‌ی مشهور کشور در محضرِ امیر "حبیب‌الله" کلکانی اجرا شده‌است، و این می‌رساند که یا سازنده‌ی این آهنگ استاد قاسم بوده یا هم این آهنگ پیش از اجرای استاد قاسم باب بوده‌است.

به‌هر حال این آهنگ به‌پیمانه‌‌ای قشنگ است که با شنیدنِ آن جان‌های ملتهب به‌لرزش می‌آید.

شمالی ما سرسبز و آزاده بماناد!

جاوید فرهاد

09/05/2023

فناوری که زندگی افراد معلول را تغییر می دهد! 🙏❤️

09/04/2023

شاهد لحظه بازگشت ماموریت SpaceX Crew-، از فضا به زمین باشید.

https://fb.watch/mR7-ORdcMP/?mibextid=cr9u03

09/02/2023

گوچی- نقاشی گربه برای یک مشتری در ایالات متحده آمریکا

متأسفانه گوچی در جنوری سال 2023 درگذشت، او بسیار دلتنگ خانواده اش شده است

"گوچی 18 ساله است. او مهربان، شیرین و در کل پسر خوبی است. گوچی دوست دارد با شما در یک اتاق قرار بگیرد، او آفتاب را دوست دارد و روزانه آفتاب البته اگر آب و‌هوا مساعد
باشد.

اثر از : Patricia Otero - Portraits & Fine... G

09/01/2023

10 سال طول کشید تا عکاس مارسلا جولیا این 48 رنگ ماه را عکاسی کند.

#مهتاب

09/01/2023

08/30/2023

جایزۀ ادبی مولانا
ویژۀ هشت‌صدو شانزدهمین سال‌روز تولد مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
موضوع جایزه:
مقاله پژوهشی با این ویژگی‌ها:
مقالۀ پژوهشی در محور زندگی و اندیشۀ مولانا جلال‌الدین محمد بلخی متمرکز باشد.
اثر ارسالی کمتر از سه هزار واژه نباشد.
مقاله قبلاَ منتشر و یا نامزد جایزۀ دیگری نشده باشد.
اثر در قالب «ورد»، پیوست ایمیل با مشخصات و نشانی نویسنده آن ارسال گردد.
تمام آثار دریافتی پس از تایید داوران در قالب کتابی گردآوری و منتشر و برندگان طی مراسم ویژه اعلام خواهند شد.
هدایا:
سه برنده با سه جایزهٔ معنوی و مادی
زمان ارسال آثار:
از 5 الی 30 سنبله/شهریور 1402 خورشیدی
مسیر ارسال آثار:
[email protected]