05/05/2024
Trà tam rượu tứ có nguồn gốc từ câu Trà tam tửu tứ thích đà nhị (茶 三 酒 四 踢 跎 二) của người Triều Sán ở Trung Quốc.
Trà tam (茶 三): "tam" là ba, con số 3 rất thú vị trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, đã từng được Lão Tử đề cập trong Đạo đức kinh: "Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị sinh tam, tam sinh vạn vật", ý nghĩa cuối cùng của số 3 là sự hòa hợp. "Trà tam" có nghĩa là không nên có quá nhiều người cùng nhau uống trà. Ba người là đủ để duy trì bầu không khí uống trà trang nhã, thể hiện qua câu ngạn ngữ: "Ẩm trà dĩ khách thiểu vi quý" (Việc uống trà có giá trị hơn khi ít khách hơn). Nhìn chung, trong việc thưởng thức trà, một người thì cảm nhận được tinh thần uống trà; hai người thì cùng thưởng thức niềm vui nếm trà; ba người thì cảm nhận được hương vị thực sự của trà, còn bảy tám người thì gọi là "thí trà", chỉ để giải khát (Phẩm trà, nhất nhân đắc thần, nhị nhân đắc thú, tam nhân đắc vị, thất bát nhân thị danh thí trà - trích Nham tây u sự của Trần Kế Nho (1558 - 1639), văn học gia, thư họa gia thời nhà Minh.
Trong nghi thức uống trà, thông thường 3 tách trà được đặt cạnh nhau tạo thành chữ "phẩm" (品), hàm ý mọi người nên chú ý đến tư cách và hành vi đạo đức. Ký tự "phẩm" (品) có nghĩa là nếm trà, cấu thành từ 3 chữ "khẩu" (口 miệng), ngụ ý rằng việc uống trà nên chia thành 3 ngụm: ngụm thứ nhất là nếm (nhất khẩu xuyến), ngụm thứ hai là chú ý tư cách (nhị khẩu phẩm) và ngụm thứ ba là thưởng thức (tam khẩu hồi vị).